ساخت و ساز از کجا رونق می­ گیرد؟

بورس24 :وزارت راه و شهرسازی معتقد است: اگر شرایط مالی و بانکی برای سرمایه­ گذاری انبوه­ سازان در بافت ­های فرسوده فراهم شود، بازار ساخت و ساز از این محل، وارد رونق پایدار خواهد شد.

براساس اطلاعات به دست آمده در خصوص عملکرد وزارت راه و شهرسازی در حوزه عمران و بهسازی بافت فرسوده از ابتدای دولت یازدهم تا کنون اقدامات گسترده‌ای در راستای احیا، نوسازی وبهسازی مسکن و بافت‌های ناکارآمد شهری به اجرا درآمده اما به دلیل خلاء تسهیلات لازم برای عملیاتی شدن اقدامات اولیه و زیرساختی، فرآیند ساخت و ساز در بافت فرسوده چندان مطابق انتظارات نبوده است.

گزارش عملکرد وزارت راه و شهرسازی در حوزه نوسازی و بهسازی بافت‌های ناکارآمد شهری طی دولت یازدهم که از سوی شرکت عمران و بهسازی شهری ایران منتشر شده است نشان می­ دهد: در این دوره به منظور بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری، افزایش ایمنی و ارتقای کیفیت زندگی در بافت‌های فرسوده، طرح اعطای سالانه ۳۰۰ هزار فقره تسهیلات ارزان قیمت نوسازی در بافت فرسوده در سه سقف ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ میلیون ریال را در مناطق مختلف شهری و تا پایان برنامه ششم توسعه مصوب کرد که طی سال‌های ۹۳ و ۹۴ از حدود ۱۹ هزار پذیرش، قرارداد نزدیک به ۱۰ هزار مورد آن منعقد شده است. در سال جاری نیز بانک ­ها کمتر از 50 درصد ظرفیت از قبل تعریف شده، نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام کردند. از آن طرف، با توجه به این که تسهیلات نوسازی بافت فرسوده مقرر شده بود با سود تک رقمی و حمایتی در اختیار مالکان و سرمایه ­گذاران در بافت فرسوده قرار گیرد، تامین نشدن یارانه سود، اثر منفی در پرداخت تسهیلات گذاشت.

در این دوره همچنین به منظور ایجاد انگیزه و تسهیل شرایط در زمان نوسازی واحدهای مسکونی در بافت‌های فرسوده شهری، اعطای سالانه ۶۰ هزار فقره تسهیلات ارزان قیمت ودیعه اسکان موقت در سقف‌های ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میلیون ریال در مناطق مختلف شهری و تا پایان برنامه ششم توسعه و در تصویب‌نامه هیأت وزیران گنجانده شده است.

براساس اطلاعات گردآوری شده تصویب سند احیا، بهسازی و نوسازی محدوده‌ها و محله‌های ناکارآمد و غیررسمی شهری با رویکرد توانمندسازی و بازآفرینی از دیگر اقدامات قابل توجه این حوزه در این دولت به شمار می‌رود.

طبق آمار ارتقای ایمنی و تاب‌آوری شهری در برابر مخاطرات(اسکان مجدد)، ایجاد، تجهیز و بهسازی فضاهای عمومی، خدمات روبنایی و زیربنایی در محدوده‌ها و محله‌های هدف بازآفرینی شهری، بازپرداخت دیون دولت به شهرداری‌ها بابت تخفیف عوارض(اجرای ماده ۱۶ قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن مصوب ۱۳۸۷)، تملک و اقدامات حقوقی به منظور بازگشایی و ساماندهی بافت، تهیه بانک اطلاعات از ویژگی‌های محدوده‌های هدف، تهیه طرح‌های بازآفرینی در مقیاس شهری و محله‌ای، حمایت از نوسازی مسکن از طریق تسهیلات بانکی و نهادسازی و توانمندسازی نیز از دیگر موارد درخشان در کارنامه عمران و بهسازی دولت یازهم محسوب می‌شود.

با توجه به انتشار اقدامات کلیدی وزارت راه و شهرسازی در تبیین، توسعه و اجرای سیاست بازآفرینی شهری هشت گام اصلی دولت یازدهم در این فرایند به ترتیب زیر اعلام شده است: تبیین چارچوب نظری، تدوین اصول، مبانی، سیاست‌ها و راهبردهای بازآفرینی شهری، تشکیل شبکه همکاری مشترک در سطح ملی، استانی و شهری (ستاد ملی بازآفرینی شهری و ستادهای منتاظر استانی و شهری)، تدوین برنامه جامع بازآفرینی شهری، ظرفیت‌سازی و نهادسازی، فراهم کردن ابزارهای مالی و قانونی پشتیبان برنامه‌های بازآفرینی شهری (ابزارسازی)، طرح‌ریزی بازآفرینی شهری، بازآفرینی در عمل (اجرای برنامه‌های بازآفرینی شهری)، گفتمان‌سازی بازآفرینی شهری به منظور نهادینه کردن سیاست‌ها، راهبردها و رویکرد به موضوع.

درباره آخرین وضعیت بازار ساخت و سازهای مسکونی، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: بررسی متغیرهای پیش نگر حوزه مسکن از توقف و محدود شدن روند رشد منفی متغیرها و شاخص‌های بخش مسکن از جمله تعداد معاملات، سرمایه گذاری در ساختمان های جدید، تعداد پروانه های ساختمانی و ارزش افزوده و حاکم شدن ثبات نسبی در این بخش حکایت دارد.

حامد مظاهریان گفت: بر اساس آمارهای منتشره تعداد معاملات در ۹ ماهه اول سال جاری حدود ۹ درصد افزایش یافته و تعداد پروانه های ساختمانی صادره در کشور در ماه‌های مهر و آبان امسال روند صعودی داشته است. همچنین بهبود نرخ رشد سرمایه گذاری در بخش ساختمان شروع شده است به طوری که در ۶ ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۰.۸ درصد مثبت شده و این نشان می دهد رشد منفی ارزش افزوده بخش ساختمان نیز کاهش یافته و روند رو به افزایش نوید بخش خروج تدریجی بخش مسکن از رکود است. مظاهریان با بیان اینکه برای رونق بازار مسکن تقویت بنیه مالی اقشار متوسط جامعه ضروری است، گفت: تقویت قدرت خرید و تشکیل تقاضای مؤثر در قشر متوسط جامعه با تمرکز بر توسعه تسهیلات خرید برای خانه‌ اولی‌ها و افزایش سقف تسهیلات مسکن، تقویت بازار رهن به منظور ایجاد زیرساخت های تامین مالی مورد نیاز و انتشار اوراق رهنی در بازار سرمایه با هدف تقویت منابع مالی بانک مسکن، همه در راستای تلاش برای رونق بازار مسکن انجام شده است.

مظاهریان تقویت تولید مسکن در بافت‌های فرسوده‌ی شهری برای خانوارهای متوسط و بسط تسهیلات بازسازی و ارتقای کیفیت درون بافت‌های فرسوده ازطریق بازار پول ﴿تسهیلات مشارکت مدنی ساخت، تسهیل تسهیلات خرید مسکن، صندوق‌یکم ویژه‌ بافت‌های فرسود، حساب پس‌انداز مسکن جوانان) و یا بازار سرمایه ﴿صدور اوراق سرمایه‌‌گذاری شهری، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق سفارش ساخت﴾ را در جهت تقویت این بازار عنوان کرد.