لیزینگ مسکن می آید؟

بورس24 :دستور العمل جدید بانک مرکزی برای نحوه راه اندازی شرکت­ های لیزینگ، اگر چه انتظارات قبلی در بازار ملک برای احیای بازار لیزینگ مسکن را تقویت کرده اما در عمل، هیچ اثری تا کنون نداشته است.

مطابق این دستور العمل، شرکت­ های لیزینگ می ­توانند تا سقف 70 درصد قیمت ملک، به متقاضیان خرید املاک، تسهیلات لیزینگ در قالب اجاره به شرط تملیک یا فروش اقساطی، پرداخت کنند. سود تسهیلات لیزینگ باید حداکثر 3 واحد درصد بیشتر از سود مصوب شورای پول و اعتبار برای تسهیلات بانکی باشد. در حال حاضر تسهیلات لیزینگ خرید مسکن می ­تواند با سود حداکثر 21 درصد به متقاضیان ارایه شود.

با این حال، هنوز هیچ شرکتی، برای پرداخت تسهیلات لیزینگ مسکن پیش قدم نشده است.علت واکنش منفی شرکت ­های لیزینگ به دستور العمل تازه ابلاغ شده، در نرخ سود تعیین شده برای این تسهیلات خلاصه می ­شود.قیمت یا بهای تامین منابع مالی برای پرداخت تسهیلات لیزینگ خرید مسکن، بالای 23 تا 25 درصد برآورد می ­شود. بنابراین، برای شرکت ­های لیزینگ، پرداخت تسهیلات با سود حداکثر 21 درصد قابل اجرا نیست.

از طرفی، شرکت­ های لیزینگ امیدوار بودند دروازه پرداخت تسهیلات لیزینگ مسکن بدون اعمال محدودیت برای بانک ­ها، بازگشایی شود اما آنچه در دستورالعمل جدید، به صراحت قید شده، ممنوعیت ورود بانک­ ها یا شرکت­ های وابسته به آن ها به بازار لیزینگ مسکن است.این ممنوعیت به مثابه پاک کردن صورت مسئله است!

بانک مرکزی نگران آن است که ورود بانک­ ها به بازار تسهیلات لیزینگ منجر به آن شود که منابع ارزان قیمت قابل اختصاص به تسهیلات مسکن، از این مسیر منحرف شود و صرف پرداخت تسهیلات با سود بیشتر یعنی تسهیلات لیزینگ شود.

اگر این اتفاق بیفتد، حجم پرداخت تسهیلات خرید مسکن با سود حداکثر 17.5 درصد رفته رفته محدود می­ شود و تسهیلات لیزینگی 21 درصد جایگزین آن می­ شود که چون نرخ سود این تسهیلات بیشتر است،‌ بهای تمام شده آن از طریق بالا رفتن مبالغ قسط، بیشتر خواهد شد و باعث جاماندن تقاضای مصرفی دهک­ های متوسط از دریافت تسهیلات خرید مسکن خواهد شد.

تسهیلات لیزینگ مسکن، سقف از قبل مصوب ندارد. این، یک امتیاز منحصر به فرد تسهیلات لیزینگ در مقایسه با وام خرید مسکن محسوب می­ شود.

در این باره، رئیس انجمن لیزینگ ایران اعلام کرد: از طریق پیگیری های به عمل آمده و متقاعد سازی وزارت راه و شهرسازی، سرانجام لیزینگ مسکن از طریق شرکت های لیزینگ غیربانکی، مجوز فعالیت گرفت. تا پیش از این چنین امکانی برای لیزینگ های خصوصی وجود نداشت ولی حالا این بخش می تواند تا 70 درصد ارزش ملک را به صورت لیزینگ تامین مالی کند.

رییس هیئت مدیره انجمن ملی لیزینگ ایران با بیان اینکه نرخ فعالیت لیزینگ ها در بخش مسکن بالاتر از بانک ها و حداقل 21 درصد است، افزود: مشتری می تواند انتخاب کند که از طریق بانک و یا لیزینگ، نسبت به دریافت تسهیلات مسکن اقدام کند. هر چند، تفاوت ­هایی بین تسهیلات بانکی خرید مسکن و تسهیلات لیزینگی خرید مسکن وجود دارد.

برخی کارشناسان منتقد پرداخت تسهیلات خرید مسکن معتقدند: لیزینگ مسکن نمی تواند نیازهای مردم در حوزه مسکن را تأمین کند؛ چراکه مردم در مورد وام مسکن انتظار دارند که تسهیلات رقم بالا را با سود کم و بازپرداخت زیاد دریافت کنند ولی در لیزینگ مسکن این امکان برای فعالان و شرکت های لیزینگی وجود ندارد که به تأمین مالی با سود کم در این بخش اقدام کنند.

اوایل سال گذشته، تشکل­ های ساختمانی طرحی به بانک مرکزی و بانک مسکن از طریق مسولان وزارت راه و شهرسازی ارایه دادند که در قالب آن، امکان فروش واحدهای تازه ­ساز رسوب شده در بازار از طریق ترکیب تسهیلات لیزینگ مسکن با این واحدها، پیشنهاد شده بود. در راستای این پیشنهاد، متقاضیان خرید مسکن نمی توانند مشتریان مرحله اول اجرایی شدن لیزینگ مسکن باشند و این لیزینگ شاید کمکی باشد برای انبوه سازان در فروش و اجاره واحد های مسکونی شان که سال هاست راکد مانده است.

کارشناسان در توضیح درباره لیزینگ مسکن گفت: در واقع لیزینگ ها می توانند در تکمیل منابع مالی مورد نیاز افراد فعالیت داشته باشند. صنعت فعلا توان پرداخت تسهیلات ارزان قیمت مسکن را ندارد. به صورت کلی، لیزینگ ها از این پس امکان ارائه خدمات مالی به دارندگان واحدهای خالی را نیز خواهد داشت.

دبیر انجمن لیزینگ مسکن افزود: نباید این تصور بوجود بیاید که لیزینگ، کار تامین مالی مسکن را انجام دهند، بلکه خدمات مالی است که از سوی این صنعت ارائه می‌شود. این در حالی است که ما آماده ارائه‌ خدمات مالی به مالکان و انبوه‌سازان حوزه مسکن بوده و سازندگان می‌توانند وارد مذاکره با انجمن لیزینگ شده و در مورد میزان تسهیلات و نوع آن در قالب لیزینگ مسکن به توافق برسند.

دبیر کل انجمن ملی لیزینگ ایران درباره طیف متقاضیان تحت پوشش تسهیلات لیزینگ گفت: لیزینگ مسکن در تأمین مسکن اجتماعی و خانه اولی ها نمی تواند گام نخست اقدامی انجام دهد ولی در مسکن لوکس می تواند ابزاری را در اختیار انبوه سازان قرار دهد.

در سال 86 دستورالعملی از سوی بانک مرکزی در زمینه نظارت بر عملکرد لیزینگ ها ارائه شد که داری نقاط قوت و ضعف بوده است؛ در سال گذشته پس از پیگیری های فراوان از طریق بانک مرکزی و اتاق بازرگانی، ادغام دو کانون لیزینک فعال انجام شد؛ دستورالعمل اخیر نیز که به یکپارچه شدن کار لیزینگ ها منجر شد، اقدام مناسبی است و از این پس تمامی فعالیت ها در قالب انجمن ملی لیزینگ ایران دنبال می شود.

رئیس هیات مدیره انجمن ملی لیزینگ ایران تصریح کرد: در ماده 53 نیز به واحدهای صنفی برای انجام فعالیت تسهیلاتی مجوز داده شده و این یعنی این که هر واحد صنفی می تواند از مشتری چک دریافت کرده و فروش اقساطی انجام دهد در حالی که نظارتی نیز بر میزان نرخ سود و نحوه فروش اقساطی در این بخش هم وجود نخواهد داشت.