برندگان و بازندگان دومین هفته ریاست جمهوری ترامپ

هفته پیش به دلیل تداوم نگرانی ها درباره تبعات تصمیم های ترامپ، شاهد ارزش دلار و کاهش شاخص های مالی در برخی بازارها و افول قیمت فلزات پایه بودیم. البته قیمت طلا و نفت رشد کرد و این تحولات بطور مستقیم از تصمیم هایی که ترامپ در حوزه های مختلف سیاسی و اقتصادی در دومین هفته ریاست جمهوری خود اتخاذ کرد تاثیر پذیرفت. نگرانی سرمایه گذاران سبب افزایش جذابیت طلا شده و تنش جدید در روابط آمریکا و ایران زمینه را برای رشد قیمت نفت فراهم کرده است. هفته گذشته بر شدت مخالفت ها با سیاست های ترامپ در سرتاسر جهان افزوده شد و انتظار می رود این وضعیت ادامه پیدا کند. به همین دلیل تحلیلگران پیش بینی کرده اند قیمت طلا در هفته پیش رو افزایش خواهد یافت.

عده ای از کارشناسان معتقدند در هفته های آینده این گونه اقدامات ترامپ ادامه پیدا خواهد کرد اما در میان مدت او مجبور خواهد بود در برخی زمینه ها انعطاف بخرج دهد. در واقع اقداماتی که سبب مخالفت های عمومی چه در داخل و چه خارج از این کشور می شود پایان خواهد یافت. ترامپ فعلا مشغول صدور فرمان است اما هنوز با تبعات تصمیم های خود روبه رو نشده است. او تصور می کند آمریکا یکی از شرکت هایش است که بتواند هر تصمیمی برای آن بگیرد و کسی مخالفت نکند. به تدریج او به این واقعیت پی خواهد برد که اداره یک اقتصاد بزرگ، پیچیده تر از آن حدی است که تصور می کرده است. به هر حال تا آن زمان، رفتارهای نسنجیده او و التهاب در بازارهای مختلف ادامه پیدا خواهد کرد.

رشد قیمت ها به دلایل سیاسی

روز جمعه در پایان معاملات هفته در بازارهای جهان، قیمت نفت برنت و نفت آمریکا با اندکی افزایش به 56.7 دلار و 53.8 دلار در هر بشکه رسید. کاهش ارزش دلار در برابر یورو و احتمال کاهش صادرات نفت ایران دو عامل اصلی رشد قیمت نفت بودند. ترامپ تحریم های جدید علیه ابران اعمال کرده و اکنون برخی نگرانی ها در باره کاهش صادرات نفت این کشور ایجاد شده است. البته برنامه کاهش عرضه نفت برخی اعضاء اوپک و تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان در رشد کلی قیمت ها موثر بوده است. هفته پیش کاهش ارزش دلار در برابر یورو سبب شد قیمت ها حمایت شود. نهادهای تحلیلگر از پیش اعلام کرده بودند که قیمت نفت در ماه های آینده نمی تواند به بالای 65 دلار در هر بشکه برسد. از دید تحلیلگران، افزایش قیمت ها به بالای 60 دلار بر میزان تولید نفت آمریکا خواهد افزود و با توجه به رشد اندک تقاضای جهانی برای نفت در سال جاری میلادی، رشد تولید نفت آمریکا از افزایش قیمت ها جلوگیری خواهد کرد. در هفته پیش رو تغییرات ارزش دلار و اخباری که از وضعیت بازار نفت منتشر خواهد شد بر قیمت ها تاثیر می گذارد. در هفته ای که گذشت، قیمت نفت برنت و نفت آمریکا با حدود 1.5 دلار افزایش به 56.7 دلار و 53.8 دلار در هر بشکه رسید.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در هفته گذشته نشان داده شده است:

طلا بار دیگر جذاب شده است

روز جمعه قیمت طلا با 6 دلار افزایش به 1220 دلار در هر اونس رسید. بدین ترتیب از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون، قیمت طلا حدود 70 دلار رشد کرده است. قیمت نقره و پلاتین نیز روز جمعه افزایش یافت. قیمت این دو فلز به ترتیب در سطح 17.6 دلار و 1006 دلار قرار گرفت. قیمت پالادیوم با 6 دلار کاهش به 753 دلار رسید. برای هفته پیش رو، هم سرمایه گذاران و هم تحلیلگران پیش بینی کرده اند قیمت طلا رشد خواهد کرد زیرا اقدامات و سیاست های دولت جدید آمریکا بر جذابیت حوزه های امن سرمایه گذاری از جمله طلا افزوده است. عامل دیگر رشد قیمت ها، پیش بینی به تعویق افتادن برنامه افزایش نرخ های بهره در آمریکاست. با آنکه بانک مرکزی آمریکا پایین باقی ماندن نرخ های بهره برای مدتی بسیار طولانی را به زیان اقتصاد این کشور می داند، ترامپ معتقد است افزایش ارزش دلار که حاصل بالا رفتن نرخ های بهره است از رقابت پذیری کالاهای صادراتی آمریکا می کاهد. بدین ترتیب اکنون ارزش دلار تحت فشار است و همین امر بر جذابیت طلا افزوده است. هفته پیش تا روز جمعه، بازارهای چین تعطیل بودند و ابتدای هفته پیش بینی شده بود تحول بزرگی در قیمت طلا ایجاد نخواهد شد اما اقدامات و سخنان ترامپ سبب رشد قابل ملاحظه قیمت فلز زرد شد. هفته پیش شاخص های مالی در برخی بازارها کاهش یافتند و این عامل نیز در رشد قیمت طلا موثر بود. به باور برخی تحلیلگران، امسال نیز قیمت طلا رشد خواهد کرد. در هفته ای که گذشت، قیمت طلا حدود 30 دلار در هر اونس افزایش یافت.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس طلا در هفته گذشته نشان داده شده است:

نوسان محدود شاخص ها

آسیا. روز جمعه شاخص ها در برخی بازارهای مالی آسیا کاهش یافتند و این درحالیستکه هفته قبل خبرهای منتشر شده از اقتصاد چین مثبت بود. روز جمعه بازارهای چین پس از یک هفته تعطیلات به مناسبت آغاز سال نو در این کشور، باز شدند. نگرانی ها درباره اقدامات و برنامه های ترامپ از میان نرفته و به نظر نمی رشد در آینده نزدیک شاهد کاهش این نگرانی ها باشیم. اقدامات و موضع گیری های ترامپ سبب واکنش های جهانی شده و هر روز بر شدت این واکنش ها افزوده خواهد شد. البته سرمایه گذاران آسیایی درباره بهبود شرایط اقتصادی در اقتصادهای بزرگ این قاره خوشبین هستند.

اروپا. روز گذشته شاخص های مالی در بازارهای بزرگ اروپا افزایش یافتند. رشد قیمت نفت و گزارش های مثبت از عملکرد شرکت های بورسی سبب شد شاخص ها اندکی افزایش پیدا کنند البته عملکرد هفتگی بازارهای مالی در اروپا چندان رضایت بخش نبود. سرمایه گذاران اروپایی مانند دیگر سرمایه گذاران با احتیاط رفتار می کنند زیرا درباره آینده نگران هستند و ابهام ها از میان نرفته است. در قاره اروپا، برنامه جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا و انتخابات هایی که در ماه های آینده برگزار خواهد شد بر رفتار سرمایه گذاران تاثیر می گذارند.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بورس آمریکا رشد کردند البته میزان افزایش زیاد نبود. رشد قیمت نفت سبب افزایش قیمت سهام شد اما برخی تحلیلگران معتقدند بزودی بازار مالی آمریکا شاهد اصلاح رو به پایین قیمت ها خواهد بود. با آنکه اکثر داده های اقتصادی از آمریکا مثبت بوده اما هنوز بسیاری از پرسش ها وجود دارد که پاسخی به آنها داده نشده است. بویژه سیاست های دولت جدید نگران کننده بوده و اگر ادامه پیدا کند لطماتی به اقتصاد آمریکا وارد خواهد شد. در هفته ای که گذشت، شاخص استاندارد اند پورز در بورس آمریکا نوسان هایی داشت اما در نهایت در سطح ابتدای هفته به کار خود پایان داد.

در زیر نمودار تغییرات این شاخص در هفته گذشته نشان داده شده است:

کاهش قیمت ها ادامه یافته است

روز گذشته قیمت برخی فلزات پایه کاهش یافت و قیمت مس با 2 درصد کاهش به زیر 5800 دلار در هر تن رسید. قیمت نیکل و آلومینیوم نیز به ترتیب با 1.6 درصد و 0.1 درصد کاهش به 10300 دلار و 1830 دلار رسید. قیمت روی و سرب به ترتیب با 2 درصد و 0.9 درصد کاهش در سطح 2800 دلار و 2320 دلار قرار گرفت. در هفته های اخیر، گزارش های منتشر شده از اقتصادهای بزرگ مصرف کننده فلزات پایه مثبت بوده اما تحلیلگران معتقدند قیمت این فلزات در سه ماه اخیر رشدی قابل ملاحظه داشته و برای تداوم یافتن این روند به محرک های جدید نیاز است. از سوی دیگر هنوز مشخص نیست سیاست های تجاری دولت جدید آمریکا در قبال اروپا و چین چیست. هر گونه تنش در روابط اقتصادی و سیاسی دو طرف به کاهش تقاضا برای فلزات پایه منجر خواهد شد. ترامپ وعده داده تعرفه کالاهای وارداتی چین را به شدت بالا خواهد برد و نیز آلمان را به دخالت در نرخ برابری یورو در برابر دلار متهم کرده است. سخنان و رفتار ترامپ در روزهای اخیر سبب نگرانی سرمایه گذاران در بازارهای پرریسک از جمله بازار فلزات پایه شده است. نهادهای تحلیلگر معتقدند بعید است قیمت این فلزات در ماه های آینده رشد قابل ملاحظه ای داشته باشد. نکته مهم این است که در باره اجرای کامل برنامه ترامپ در حوزه توسعه زیرساخت ها تردیدهایی وجود دارد و کارشناسان می گویند این برنامه حتی اگر کامل اجرا شود رشد چشمگیر مصرف فلزات پایه را در پی نخواهد داشت. در هفته ای که گذشت، قیمت مس حدود 140 دلار در هر تن کاهش یافت.

در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن روی در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

کاهش شاخص دلار

روز جمعه ارزش دلار در برابر یورو کاهش و در برابر پوند انگلستان افزایش یافت. البته میزان نوسان ارزش دلار اندک بود و به نظر می رسد سرمایه گذاران هنوز در باره وضعیت اقتصاد آمریکا در ماه های آینده اطمینان ندارند. روز گذشته گزارش وزارت کار آمریکا در باره وضعیت بازار کار این کشور در ماه گذشته میلادی (ژانویه) مثبت بود اما این گزارش نتوانست به رشد قابل ملاحظه ارزش دلار منجر شود. در هفته های اخیر ارزش دلار تخت تاثیر اقدامات نگران کننده دونالد ترامپ قرار داشته و تحلیلگران معتقدند این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد. البته هفته پیش تغییر نکردن نرخ های بهره در نشست کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا نیز عاملی برای فشار بر ارزش دلار بود. در هفته پیش رو مجموعه ای از گزارش ها از اقتصادهای بزرگ منتشر می شود که بر ارزش ارزهای معتبر تاثیر خواهد گذاشت. از دید تحلیلگران بازار ارز، مادام که نگرانی ها در باره تاثیر اقدامات رییس جمهور جدید آمریکا از میان نرفته نباید انتظار داشت عملکرد دلار مثبت باشد حتی اگر داده های اقتصادی امیدبخش باشند. هفته پیش جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا پس از نشست کمیته سیاستگذاری این نهاد، نسبت به وضعیت شاخص های اقتصادی ابراز امیدواری کرد اما به زمان افزایش مجدد نرخ های بهره اشاره ای نداشت. ترامپ معتقد است افزایش ارزش دلار به زیان شرکت های بورسی است و از صادرات کالاهای آمریکایی می کاهد. این دیدگاه درست است اما پایین باقی ماندن نرخ های بهره برای مدتی طولانی، به زیان اقتصاد آمریکا خواهد بود. بانک مرکزی آمریکا در ماه دسامبر سال پیش و دسامبر سال 2015 نرخ های بهره را بالا برد و قصد دارد امسال 3 بار دیگر این اقدام را انجام دهد. در هفته ای که گذشت، ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافت و نسبت یورو به دلار به محدوده 1.0781 رسید.

در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در هفته گذشته نشان داده شده است: