آخرین روز معاملاتی سال ٢٠١۶ و تحولات بزرگ در بازارها

این هفته نوسان شاخص های مالی و قیمت مواد خام زیاد نبود و پیش بینی می شود از هفته آینده که سال جدید میلادی آغاز می شود و تعطیلات سال نو پایان می یابد تحولاتی در بازارها مشاهده شود. البته روز گذشته شاهد تغییراتی در بازارهای مختلف بودیم که با آنچه پیش از آن رخ داده بود تفاوت داشت. برای مثال، دیروز قیمت طلا بیش از یک درصد رشد کرد و قیمت نفت به بالای 57 دلار در هر بشکه رسید. ارزش دلار در سه روز اخیر کاهش یافته و به نظر می رسد تحولاتی در حال رخ دادن است.

امروز آخرین روز معاملاتی سال جاری میلادی است و از روی یکشنبه سال 2017 آغاز می شود سالی که در آن قرار است از عرضه نفت کاسته شود، دولت جدید در آمریکا شروع به کار خواهد کرد، برنامه جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا شروع می شود و چند انتخابات در اروپا برگزار خواهد شد. این رویدادها می تواند سال آینده را به سالی بسیار متفاوت تبدیل کند. می توان پیش بینی کرد قیمت نفت به بالای 60 دلار خواهد رسید و تنش ها بین آمریکا و شرکای تجاری این کشور شدت پیدا خواهد کرد. همچنین انتظار می رود در ساختار سیاسی اروپا تحولاتی بزرگ رخ دهد. چهار رویدادی که به آن اشاره شد سبب شده اند رفتار سرمایه گذاران احتیاط آمیز شود.

رشد نسبی قیمت ها

امروز جمعه قیمت نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب با 0.5 درصد و 0.4 درصد افزایش به 57.1 دلار و 54 دلار در هر بشکه رسیده است. روز گذشته قیمت نفت نوسانی اندک داشت و پس از انتشار گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا شاهد افول نسبی قیمت ها بودیم. در این گزارش به افزایش ذخیره نفت آمریکا در هفته قبل اشاره شده بود. این درحالیستکه پیش بینی شده بود ذخیره کاهش یافته باشد. در ماه های اخیر ذخیره نفت آمریکا تغییراتی داشته اما در مجموع افزایش یافته و اکنون در سطح 486.1 میلیون بشکه قرار دارد. قرار است از روز یکشنبه یعنی آغاز سال جدید میلادی، عرضه نفت از سوی برخی اعضاء اوپک و تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان کاهش یابد. سرمایه گذاران و فعالان بازار منتظر هستند تا گزارش های اولیه از میزان واقعی کاهش عرضه نفت منتشر شود. اگر پایبندی به برنامه کامل باشد بازار نفت به سرعت به سمت تعادل حرکت خواهد کرد. در دو سال اخیر مازاد عرضه سبب کاهش شدید قیمت ها شده است. لطمات حاصل از کاهش قیمت ها به اقتصادهای وابسته به صادرات نفت سبب شد تلاش هایی برای بالا بردن قیمت ها انجام شود و در نشست اخیر اوپک توافق شد از عرضه نفت کاسته شود. حال اگر برنامه کاهش عرضه بدرستی اجرا شود قیمت ها رشد خواهند کرد اما اگر پایبندی به برنامه یاد شده ضعیف باشد قیمت ها بار دیگر کاهش می یابد. برنامه کاهش عرضه اقدامی مناسب از سوی تولیدکنندگان نفت بود و اگر قرار است بازار به ثبات برسد و وضعیت بودجه کشورهای صادرکننده نفت بهتر شود باید این برنامه اجرا شود. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

افزایش قیمت طلا

امروز قیمت طلا بدون تغییر محسوس در محدوده 1160 دلار قرار دارد. قیمت سه فلز گرانبهای دیگر نیز تغییری نداشته است. هر اونس نقره اکنون در سطح 16.2 دلار در نوسان است. روز گذشته قیمت طلا به دلیل کاهش ارزش دلار و بروز برخی تنش ها در روابط آمریکا و روسیه رشد کرد. قیمت هر اونس فلز زرد با 15 دلار رشد به مرز 1160 دلار رسید. در روزهای اخیر ارزش دلار نسبتا ثابت بوده است اما در بازه زمانی دو ماه، شاهد رشد شدید شاخص دلار بوده ایم. پیش بینی شده ارزش دلار در ماه های آینده عملکرد مثبت خواهد داشت البته بعید است رشد ارزش دلار سریع باشد. برخی تحلیلگران معتقدند تاثیر عواملی نظیر افزایش نرخ های بهره و پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از پیش گذاشته شده و از این پس اگر عامل جدیدی ایجاد نشود ارزش دلار رشدی اندک خواهد داشت. بازار طلا در هفته های اخیر وضعیت بدی داشته و جذابیت خود را تا اندازه زیادی از دست داده است. البته برخی تحلیلگران معتقدند در ماه های آینده قیمت ها رشد خواهد کرد. در حال حاضر قیمت طلا نسبت به ابتدای سال جاری میلادی 95 دلار بالاتر است. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس طلا در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

ثبات در بازارهای مالی

آسیا. امروز شاخص های مالی در برخی بازارهای بزرگ آسیا اندکی افزایش یافته اند. روز گذشته شاخص های مالی در بازارهای این قاره نوسانی محدود داشتند و اندکی کاهش یافتند. در روزهای پایانی سال معمولا از حجم معاملات کاسته می شود و امسال به دلیل ابهام هایی که در باره تحولات سال آینده وجود دارد شاهد افزایش احتیاط سرمایه گذاران بوده ایم. البته سرمایه گذاران عموما به آینده خوشبین هستند. می توان گفت مهمترین عامل نگرانی سرمایه گذاران در آسیا، تغییر رویه های تجاری آمریکاست. ترامپ وعده هایی در این زمینه داده و بعید نیست این وعده ها اجرا شود.

اروپا. روز گذشته شاخص های مالی در بازارهای بزرگ اروپا کاهش یافتند. در بازارهای اروپایی نیز میزان فعالیت سرمایه گذاران اندک بود و انتظار می رود در چند روز آینده وضعیت به همین شکل باشد. همچنین تحلیلگران می گویند رشد شاخص های مالی در هفته های اخیر باید برای مدتی متوقف شود. این هفته خبرهای زیادی از اقتصاد اروپا منتشر نشد و سرمایه گذاران منتظر داده های جدید هستند. بانک مرکزی اروپا حداقل تا ماه مارس سال آینده یعنی سه ماه دیگر برنامه خرید اوراق قرضه دولت های عضو منطقه یورو را ادامه می دهد. دیدگاه بانک مرکزی اروپا درباره وضعیت اقتصادی مثبت است و بعید نیست از حمایت ها کاسته شود. البته سیاست های اقتصادی و تجاری دولت جدید آمریکا عاملی مهم است که بانک مرکزی اروپا به آن توجهی خاص دارد.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بازار آمریکا اندکی کاهش یافتند. در روزهای اخیر شاخص ها اندکی اصلاح شده اند و تا هفته آینده این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد. سه هفته دیگر دولت جدید کار خود را آغاز می کند و انتظار می رود تا آن زمان و مشخص شدن سیاست های اقتصادی، بازار مالی ثبات داشته باشد. سرمایه گذاران در آمریکا به دقت بر اقدامات دولت نظارت خواهند کرد زیرا رشد شدید شاخص های مالی در این کشور در دو ماه اخیر حاصل خوشبینی در باره رونق اقتصاد در ماه های آینده بوده است و هر گونه تردید در این زمینه به کاهش شدید شاخص ها منجر خواهد شد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

رشد قیمت ها ادامه می یابد؟

امروز قیمت فلزات پایه رشد کرده اما میزان آن زیاد نیست. روز گذشته قیمت فلزات پایه کاهش یافت و قیمت مس به زیر 5500 دلار در هر تن رسید. قیمت دیگر فلزات نیز افول کرد و این کاهش به رغم افول ارزش دلار رخ داد. از پیش برخی تحلیلگران اعلام کرده بودند که رشد ماه گذشته در قیمت فلزات پایه بیش از حد سریع و زیاد بوده و باید اصلاحاتی در آن رخ دهد. اکنون با آنکه دیدگاه سرمایه گذاران در باره افق اقتصاد چین و آمریکا مثبت است شاهد کاهش تدریجی قیمت فلزات پایه هستیم. از سوی دیگر ابهام هایی درباره افق تقاضا برای این مواد خام وجود دارد. قرار است در آمریکا بودجه ای بزرگ به توسعه زیرساخت ها اختصاص یابد اما در باره تحقق این برنامه و زمان تاثیرگذاری آن بر بازار فلزات پایه قطعیتی وجود ندارد. همچنین اگر نرخ رشد اقتصاد چین در سال آینده در سطح امسال باشد مصرف فلزات پایه در این کشور خیلی رشد نخواهد کرد. و در نهایت ارزش دلار در مسیر رشد قرار دارد که عاملی برای فشار بر قیمت مواد خام است. با توجه به این عوامل بعید است قیمت ها رشدی قابل ملاحظه داشته باشند. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن مس در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

تداوم اصلاح بازار

امروز ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافته است. روز گذشته با آنکه گزارش های منتشر شده از اقتصاد آمریکا مثبت بود اما ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافت. روز گذشته وزارت کار آمریکا اعلام کرد هفته پیش تعداد متقاضیان جدید بیمه بیکاری 265 هزار نفر بوده است. این رقم با پیش بینی تحلیلگران سازگار بود و با توجه به اینکه رقم اعلام شده زیر 300 هزار نفر است می توان نتیجه گرفت روند بهبود شرایط در بازار کار ادامه یافته است. طی هفته های اخیر گزارش های منتشر شده از اقتصاد آمریکا عموما مثبت بوده و اکنون شاخص دلار در بالاترین میزان در 14 سال اخیر قرار دارد. تنها دو روز دیگر تا پایان سال جاری میلادی باقی مانده و از روز یکشنبه سال 2017 آغاز می شود. چند هفته دیگر دولت جدید آمریکا شروع به کار خواهد کرد و امیدواری به اقدامات حمایتی سبب شده ارزش دلار حمایت شود. انتظار می رود برنامه افزایش نرخ های بهره در آمریکا امسال ادامه یابد. البته در این باره قطعیتی وجود ندارد. در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در یک ماه اخیر نشان داده شده است: