عقب گرد فولادی - پلیمری!

بورس24 :بازار فولاد هنوز شرایط پیشین و آرام خود را حفظ کرده و به جز جهت گیری کاهشی ، رخداد خاصی در این بازار مشاهده نمی شود. بازار محصولات پتروشیمی نیز شرایط مشابهی دارد و باز هم جهت گیری کاهشی را حس می کند اما وضعیت بازار پلیمرها بهتر از بازار فولاد است.

در خصوص بازار فولاد در ابتدا به بازار شمش می پردازیم. همان گونه که غالب فعالان بازار توجه دارند ، بهای میلگرد در شرایط فعلی به نسبتی از بهای شمش تبدیل شده یعنی برخی از تولیدکنندگان میلگرد همچون واحدهای نوردی کوچک و متوسط ، بهای محصولات خود را با قیمت شمش تنظیم می کنند. البته این بدان معنی نیست که در بازار میلگرد تنها بهای شمش است که تأثیر می گذارد بلکه واقعیت های تقاضا ، کیفیت تولید ، حاشیه سود مورد نیاز ، هزینه حمل و نقل ، وضعیت نقدینگی و هزینه تولید از جمله مواردی است که بر قیمت فروش میلگرد تأثیر می گذارد.

در بازار شمش در روز دوشنبه شاهد ثبات نسبی قیمت ها بودیم هرچند که برخی از عرضه کنندگان کاهش قیمت ها را در دستور کار قرار دادند. این وضعیت نشان می دهد که هرچقدر شرایط فنی ، فروشنده را مجبور به حفظ قیمت های پیشین کند ولی باز هم نظام بازار است که در نهایت برای همه تعیین تکلیف می کند. البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که بسیاری از کارخانجات نوردی به صورت نامحسوس حجم انبارهای شمش خود را افزایش داده یعنی تقاضا برای این کالا کاهش بیشتری داشته است. در هر حال هنوز هم برخی فعالان بازار از ذهنیت رشد قیمت ها خارج نشده اند و به افزایش نرخ و یا حداقل تقویت تقاضای مؤثر امیدوار هستند. البته پس از ثبت 3 جرقه رشد قیمت در 4 هفته گذشته ، این طرزفکر کاملاً منطقی است هرچند که اخبار مختلف نیز به این طرزفکر دامن زده است.

به نظر می رسد از هم اکنون باید منتظر کاهش تولید شمش باشیم هرچند که هم اکنون نیز حجم تولید این کالا پایین آمده ولی در صورت کاهش بیشتر تولید ، به آرامی فضای جدیدی برای رشد قیمت ها محقق خواهد شد. البته با توجه به 3 جرقه رشد قیمتی که آخرین آن را در هفته گذشته تجربه کردیم و توانست قیمت ها را بیش از 60 تومان افزایش دهد ، شاید تجمیع پتانسیل ها برای افزایش نرخ به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. باید به این نکته نیز اشاره کنیم که در صورت ادامه کاهش قیمت ها ، تقاضا ممکن است باز هم کاهش یابد زیرا خرید بیش از جذابیت ، ترسناک خواهد بود. این در حالی است که تلاش برای حفظ سطوح قیمتی خود به منزله پاسخ منفی بازار به کاهش بیشتر قیمت هاست که باز هم تقاضا را ترغیب و تحریک خواهد کرد. البته بحث رقابت منفی نیز به نظر نمی رسد که در بازار فولاد به اتمام برسد اگرچه برخی تجار چنین رویکردی را هنر تجاری و سیاست فروش خود قلمداد می کنند. حجم نقدینگی موجود ، زمان خرید مساعد ، نوسان قیمت ها و حتی برخی مشکلات مالی و نقدینگی نیز در این اتفاق دخیل هستند.

نکته دیگر را باید در خصوص جلسات منعقد شده بین تولیدکنندگان فولاد برشمرد. تجربه روزهای اخیر نشان می دهد که ذات برقراری این نشست ها برای فعالان بازار فولاد جذاب و مهم بوده و غالب افراد به آن توجه دارند. این توجه را باید بسیار مهم ارزیابی کرد زیرا می تواند کارکرد بهتری داشته و در صورت پذیرش از سوی بزرگان صنعت فولاد ، واحدهای کوچکتر نیز از آن تبعیت خواهند کرد. در هر حال ذات هماهنگی بین فعالان این صنعت بسیار مهم تر از چیزی است که به نظر می رسد زیرا حداقل خروجی آن ، این واقعیت خواهد بود که بخش های مختلف صنعت فولاد به این نتیجه می رسند که برای بقا ، حیات و انتفاع خود باید با یکدیگر تعامل کنند. واقعیتی که در گذشته کمتر از امروز در دسترس بوده است. تعیین قیمت واحد با فرض اعمال یک ضریب تعدیل برای واحدهای مختلف فولادی و نهایناً توافق بر سر حجم تولید می تواند شرایط بازار فولاد را دگرگون سازد زیرا تعیین این موارد در جلساتی منسجم و همچنین تبعیت آن در بخش های مختلف با الزام پذیرش ضعف تقاضا و حفظ منافع مصرف کنندگان نهایی ، می تواند به خروج از رکود و بهبود حجم تولید کمک بسیاری کند. این رویکردی است که در سال های گذشته در امریکا تجربه شده و به شدت موفق بوده است هرچقدر هم که برخی کارشناسان به آن خرده بگیرند.

در خصوص بازار میلگرد شرایط تغییر خاصی نداشته و هنوز رقابت منفی و مقاومت تولیدکنندگان و فروشندگان برای حفظ سطوح قیمتی فعلی چارچوب اصلی فعالیت ها در بازار را ایجاد کرده است. هرچند که تقاضا ضعیف و حتی بسیار ضعیف است ولی ذات رقابت بین تولیدکنندگان و فروشندگان مختلف ، خود دلیلی بر وجود تقاضاست هرچند که از شدت چندانی برخوردار نیست. قیمت ها حالت با ثباتی داشته ولی این ثبات دلیل آن نمی شود که در صورت وجود تقاضای واقعی ، قیمت هایی پایین تر کشف و ثبت نشود. در هر حال پس از رشد قیمت های هفته پیش عقب نشینی آرام نرخ ها چندان هم غیرمنطقی نیست زیرا می تواند نرخ های موجود را تثبیت کرده و به بازگشت خریداران منجر شود. سؤالی که در روزهای اخیر بسیار شنیده می شود را باید در افزایش تقاضای واقعی دانست که دلایلی از جمله تقویت آرام بازار مسکن ، پرداخت مطالبات پیمانکاران ، کاهش سپرده گذاری در بانک ها ، رشد آرام تورم تولیدکننده و تورم مصرف کننده و برخی از این موارد ، به عنوان دلیل ذکر می شود که در جای خود شایسته توجه است. در روزهای آینده به این بحث بیشتر خواهیم پرداخت زیرا شواهد عینی این موارد به رغم تأیید تئوریک آن ها ، هنوز در دسترس نیست. در هر حال کاهش دمای هوا در روزهای پیش رو

در بازار محصولات پتروشیمی شاهد آرامشی نسبی هستیم هرچند که افزایش قیمت های پایه نهایتاً به تحریک بهای برخی گریدها انجامید ولی چندان هم عمیق نبوده است.

همان گونه که روز گذشته به آن اشاره کردیم ، بازار پلیمرها به دلیل برتری عرضه بر تقاضا ، میل به کاهش قیمت دارد هرچند که افزایش قیمت های پایه نیز تأثیر گذار بوده ولی تأثیر چندانی نداشته و ندارد. در هر حال نگاهی به نوسان قیمت ها در بازار داخلی پیش بینی روزهای اخیر بورس24 را تأیید می کند هرچند که رشد قیمت های پایه ، از شتاب کاهش نرخ ها در بازار داخلی کاسته است. در هر حال به نظر می رسد حجم تقاضا در بازار آزاد همچون شرایط فعلی بالا باقی بماند که سیگنال مهمی برای حمایت از حجم معاملات در بورس کالا به شمار رفته و امیدواری ها به تقویت بنیادین بازار پلیمرها را افزایش می دهد.

در هر حال رشد قیمت ها در بورس کالا و کاهش نرخ در بازار داخلی سیگنال مطلوبی برای معاملات در بورس کالا به شمار نمی آید هرچند که کاهش التهاب در بازار پتروشیمی به استثناء PVC ، در کنار رشد حجم معاملات ، چنین رفتاری را پیش بینی کرده است بنابراین برای معاملات روز سه شنبه شاهد جذابیت برخی عرضه ها به نسبت هفته های قبل ، اندکی کاهش یابد.

نکته مهم این بازار را باید در عدم عرضه PVC برای روز آینده جستجو کرد زیرا هنوز مشخص نیست که چه سرنوشتی پیش روی بازار پتروشیمی ها رقم خواهد خورد هرچند که عرضه های موجود چندان هم جذاب نیست. البته ممکن است همچون هفته گذشته باز هم عرضه این گروه کالایی به روز چهارشنبه موکول شود ولی بهتر است تا مشخص شدن واقعیت های این بازار بیشتر صبر کنیم. در هر حال عرضه های ثبت شده فعلی چندان جذاب نیست شاید شرکت های عرضه کننده بزرگ از هم اکنون خود را برای اتخاذ رویکردی تدافعی آماده کرده باشند ولی بعید به نظر می رسد که این انسجام در بین تمامی عرضه کنندگان اصلی پدید بیاید. بیاید.ب

در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که در ساعات پایانی روز دوشنبه سقف مجاز رقابت قیمتی برای PVC 20 درصد اعلام شد که منوط به عرضه مستمر بوده است. شنیده ها حکایت از آن دارد که روز سه شنبه 14 هزار تن PVC عرضه خواهد شد.

تنوع معاملات در تالار محصولات کشاورزی

تالار محصولات کشاورزی بورس کالای ایران شاهد معامله ۸ هزار و ۵۱۳ تن جو دامی در قالب طرح قیمت تضمینی ، ۳ هزار و ۸۰۰ تن شکر سفید، ۲۰۰ تن کنجاله سویا و ۱۰ تن مرغ منجمد بود.

به گزارشپایگاه اطلاع رسانی بورس کالا طی این روز ۲ هزار تن لوب کات سنگین، ۱۸ هزار و ۴۲۵ تن وکیوم باتوم، ۶ هزار تن قیر، یک هزار تن سلاپس واکس و ۲ هزار و ۱۶۱ تن مواد شیمیایی در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی داد و ستد شد.

این گزارش حاکی است، ۱۲ هزار تن قیر و ۲۵۰ تن عایق رطوبتی نیز در تالار صادراتی بورس کالای ایران مورد معامله قرار گرفت.

همچنین ۲۰ هزار و ۳۹۰ تن انواع ورق های گرمCو گرمBو سردBو ورق قلع اندود و ورق گالوانیزه شرکت فولاد مبارکه اصفهان و یک هزار و ۱۰۰ تن ورق گرم شرکت نورد و تولید قطعات فولادی در تالار محصولات صنعتی و معدنی معامله شد. علاوه بر این معامله ۲۲۹ هزار و ۹۰۴ تن انواع ورق فولادی شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سیستم معاملات مچینگ به ثبت رسید.

سلطه قراضه بر بازار فولاد

صدای گوشخراش آن وانت‌هایی که هر روز و از صبح تا شب و حتی در بعدازظهر گرم تابستان در کوچه و خیابان پرسه می‌زدند و آبگرمکن، شوفاژ، بخاری، در و پنجره، آهن و چدن را از مردم مطالبه می‌کردند دیگر به یک نوستالژی تبدیل شده است.

به گزارش روزنامه گسترش صمت به احتمال زیاد برخی شغل خود را عوض کرده‌اند و برخی دیگر به جمع‌آوری نان خشک بسنده کرده‌اند. این واقعیت به ظاهر مضحک و در باطن تاسف‌برانگیز می‌تواند به‌عنوان یک نشانه ملموس و عینی از فضای رکودی حاکم بر جامعه و به‌ویژه صنعت فولاد مطرح شود. این وانت‌های رنگ و رو رفته در واقع یک بخش از لایه نخست یک زنجیره تامین بزرگ در صنعت به‌عنوان تامین‌کنندگان قراضه هستند که نبودشان این روزها معلول اتفاق‌های ناخوشایند در صنعت مادر کشور است. می‌شود با صراحت گفت که با وجود این فضای سرد که بر اقتصاد چنبره زده است همه حاضرند همان صدای نخراشیده را در ساعات استراحت خود از بلندگوی آن وانت‌ها تحمل کنند، اما در عوض دلشان را به رونق کسب و کار خود خوش کنند. صورت مسئله ساده است. وقتی از یک سو تقاضایی وجود ندارد و از سوی دیگر نقدینگی موثر در اقتصاد کشور درگیر نیست، قراضه‌ای تولید نمی‌شود و به‌دنبال آن آب کارخانه فولاد هم گرم نمی‌شود. دیر زمانی است که رکود به طور تقریبی تمامی بخش‌ها در صنعت فولاد را درگیر خود کرده است؛ از تامین‌کنندگان مواد اولیه تا مصرف‌کنندگان نهایی، این روزها از حال و روز ناخوش این صنعت گلایه دارند و مدیران و صاحبنظران در مقاله‌ها یا مصاحبه‌های گوناگون به این مسئله پرداخته‌اند. در این میان تامین‌کنندگان قراضه که یکی دو لایه فراتر از آن وانت‌ها و نیسان‌های آبی‌رنگ هستند و می‌شود آنها را یک بنگاه اقتصادی جمع‌آوری و فرآوری قراضه نامید، به‌عنوان بخش بزرگی از این بازار متاثر از فضای رکودی حاکم، یا جمع شده‌اند یا به ناچار وارد سایر حلقه‌های مرتبط با صنعت فولاد شده‌اند. البته برخی از آنها در پی وصول مطالبات‌شان از شرکت‌های فولادی به دلال شمش تبدیل شده‌اند، برخی کارخانه‌های فولادی را در قالب حق‌العمل کاری مصادره کرده‌اند و برخی دیگر در ازای طلب با حکم قضایی به‌صورت مسالمت‌آمیز کارخانه را تصاحب کرده‌اند. در این میان حتی می‌توان مثال‌های متعددی از تامین‌کنندگان قراضه‌ای آورد که از کشور دوست و مسلمان یعنی افغانستان راه خود را به این عرصه باز کرده‌اند. تا این قسمت داستان شاید به نظر از حق مسلم خود بهره برده‌اند و البته صلاح کار خویش را به طور حتم بهتر از ما می‌دانند، اما آنچه پس از ذکر این مقدمه به آن خواهیم پرداخت، تبعات حضور این صنف به‌عنوان صاحبان اصلی و آینده صنعت فولاد در اندازه کارخانه‌های کوچک و متوسط فولاد است. این مسئله به هیچ عنوان نمی‌تواند اتفاق خوشایندی باشد، چراکه ضمن احترام به فعالان این بخش باید اذعان کرد سطح عمومی علمی و تخصصی در این بخش بسیار پایین است، نقصانی که می‌تواند در همه قسمت‌های درگیر مدیریتی یک سازمان اثرگذار باشد. از سیاست‌گذاری در تولید تا مدیریت کارخانه، مدیریت فروش، نیازسنجی بازار و حتی مدیریت مالی همگی شاخه‌های تاثیرپذیر آن هستند. علامت سوال بزرگی که می‌شود بر این رخداد درج کرد، این است که آیا تا پیش از این صاحبان صنایع کوچک فولادی کشور از نگاه علمی و بروز برخوردار بوده‌اند که هم‌اکنون نگران از دست رفتن این سرمایه‌ها باشیم؟!

اگر چه نمی‌توان یک نسخه واحد در جواب به این سوال پیچید، اما یک مسئله روشن وجود دارد و آن اینکه در شرایطی که صحبت از تغییر رویکردها در تولید فولاد خام می‌شود و صحبت‌ها هر روز از حرکت به سمت ایجاد ارزش‌افزوده محصولات تولیدی و ادغام واحدهای فولادی است، این تغییر ناگزیر مدیریتی به هیچ وجه به صلاح آینده این صنعت نیست.

بنابراین تنها می‌توان امیدوار بود که با به حرکت درآمدن چرخ اقتصاد و رونق تولید و تزریق نگاه علمی‌تر و دقیق‌تر به تولید فولاد در کشور هر کس به جایگاه خود بازگردد و همان‌گونه که در سال‌های گذشته دکتر داروساز که تولیدکننده شمش فولاد شده بود به داروخانه خود برگشت، ضایعاتی‌ها نیز به انبارهای خود بازگردند.
به امید آن روز!

امیر داوری - کارشناس فولاد