دو سناریو پیش روی اقتصاد جهان قرار دارد

روز گذشته همزمان با رشد شاخص های مالی در بازارهای بزرگ، قیمت نفت افزایش یافت و به سطوح بالاتر رسید. کاهش ارزش دلار به رشد قیمت مواد خام کمک کرده البته نباید فراموش کرد که قیمت نفت و فلزات پایه اکنون نسبت به ماه های گذشته بسیار پایین تر است. با توجه به بهبود برخی شاخص های اقتصادی در آمریکا، اکنون نهادهای تحلیلگر تلاش می کنند افق بازارهای مختلف را در ماه های آینده پیش بینی کنند. آنها معتقدند دو وضعیت ممکن است در ماه های آینده مشاهده شود: اگر آنطور که انتظار می رود شرایط اقتصاد آمریکا بهبود یابد، نرخ های بهره در این کشور دو بار بالا برده می شود و این به معنای کاهش قیمت طلا و رشد ارزش دلار است. احتمال دارد وضعیت بازارهای مالی بهتر از قبل نشود زیرا محدود شدن سیاست های حمایتی در آمریکا لطماتی به شرکت های بورسی وارد خواهد کرد. همچنین از ریسک پذیری سرمایه گذاران کاسته می شود. اما اگر شرایط اقتصاد آمریکا بهتر نشود، تغییر بزرگی در سیاست های حمایتی بانک مرکزی این کشور ایجاد نمی شود و طلا جذابیت بیشتری پیدا خواهد کرد. همچنین کاهش ارزش دلار به رشد قیمت مواد خام کمک می کند. قیمت نفت در روزهای اخیر تحت تاثیر اختلال در عرضه رشد کرده است در نتیجه اگر این اختلال های از میان برود شاهد افزایش فشار بر قیمت ها خواهیم بود.

قیمت ها در بالاترین میزان در سال جاری میلادی

امروز پنجشنبه، قیمت نفت برنت و نفت آمریکا اندکی رشد کرده و در مرز 50 دلار در هر بشکه قرار دارد. قیمت نفت روز گذشته نیز رشد کرد البته افزایش قیمت ها در روزهای اخیر تدریجی بوده است. قیمت نفت برنت و نفت آمریکا تحت تاثیر کاهش ارزش دلار و پیش بینی برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا، افزایش یافته و انتظار می رود برای مدتی در همین سطوح باقی بماند. در سه هفته اخیر عامل اصلی رشد قیمت نفت، اختلال در عرضه در برخی کشورها از جمله آمریکا، نیجریه و ونزوئلا بوده است. بانک گلدمن ساکس در گزارش اخیر خود اعلام کرد توازن بین عرضه و تقاضا زودتر از آنچه پیش بینی شده بود در بازار حاکم شده و این عاملی برای رشد قیمت هاست. قبلا پیش بینی شده بود اواخر سال جاری میلادی بازار به تعادل می رسد اما به دلیل کاهش عرضه، به نظر می رسد اکنون بازار در این وضعیت قرار گرفته است. تحلیلگران معتقدند اگر اختلال های اخیر در عرضه نفت از میان نرود، قیمت نفت به تدریج به سمت 60 دلار در هر بشکه حرکت خواهد کرد. در این سطح از قیمت ها، بر میزان تولید در آمریکا افزوده می شود. نهادهای تحلیلگر معتقدند امسال اگر حادثه خاصی رخ ندهد قیمت نفت حداکثر به 65 دلار در هر بشکه افزایش خواهد یافت. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر بشکه نفت برنت در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

نوسان قیمت ها در سطوح پایین

امروز قیمت طلا با 5 دلار افزایش به 1228 دلار در هر اونس رسیده است. روز گذشته روند کاهش قیمت طلا ادامه پیدا کرد و قیمت هر اونس از این فلز گرانبها به زیر 1230 دلار در هر اونس رسید. طلا اکنون قربانی افزایش ارزش دلار و پیش بینی افزایش نرخ های بهره در آمریکاست. اگر خبرهای اقتصادی از آمریکا همچنان مثبت باشد بانک مرکزی این کشور ماه آینده یا ماه بعد از آن نرخ های بهره را بالا خواهد برد. نکته مهم این است که به تدریج سرمایه گذاران به این نتیجه رسیده اند که اوضاع اقتصاد جهان در حال بهتر شدن است. در واقع در سه ماهه کنونی، روندهای منفی که در سه ماهه اول امسال مشاهده شد از میان رفته و برخی شاخص های اقتصادی بویژه در آمریکا و آلمان وضعیت بهتری پیدا کرده اند. این امر به جذابیت طلا لطمه وارد می کند. با آنکه طلا در سال جاری میلادی عملکرد بسیار خوبی داشته اما در باره تداوم یافتن این وضعیت تردیدهایی وجود دارد. در سه ماهه نخست امسال طبیعی بود که قیمت طلا رشد کند زیرا خبرهای اقتصادی از جهان منفی بود و برنامه افزایش نرخ های بهره در آمریکا به تعویق افتاده بود. اکنون اگر ثابت شود شرایط تغییر کرده و اوضاع در حال بهتر شدن است سیاست های حمایتی بانک مرکزی آمریکا محدود می شود و از جذابیت طلا کاسته خواهد شد. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس طلا در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

رشد هیجانی شاخص های مالی

آسیا. امروز شاخص های مالی در برخی بازارهای بزرگ آسیا رشد کرده اند. روز گذشته شاخص های مالی در بازارهای بزرگ آسیایی افزایش یافتند. افزایش قیمت نفت و رشد شاخص های مالی در آمریکا در روز گذشته دو عامل افزایش ریسک پذیری سرمایه گذاران بوده است. خبرهایی که این هفته از اقتصاد ژاپن منتشر شده مثبت نبوده و انتظار می رود تدابیری از سوی بانک مرکزی این کشور برای کمک به رونق اقتصاد اتخاذ شود. از اقتصاد چین نیز خبر جدیدی منتشر نشده است. بدین ترتیب تحولات بازارهای جهانی بر رفتار سرمایه گذاران آسیایی تاثیر بیشتری داشته است.

اروپا. امروز شاخص های مالی در بازارهای بزرگ اروپا رشد کرده اند البته میزان رشد زیاد نیست. روز گذشته شاخص های مالی در بازارهای بزرگ اروپا رشد کردند و عامل آن افزایش قیمت نفت و رشد قیمت سهام برخی شرکت ها بود. نکته دیگر، کاهش ریسک بحران مالی در یونان است. در نشست اخیر که در همین باره برگزار شد با اعطاء وام جدید به آتن موافقت شد. سرمایه گذاران اروپایی از بهبود شرایط اقتصادی در آلمان و برخی اقتصادهای بزرگ منطقه یورو خشنود هستند البته ضعف اقتصاد منطقه یورو هنوز از میان نرفته است. بانک مرکزی اروپا قصد ندارد در آینده نزدیک تدابیر حمایتی جدید اتخاذ کند زیرا هنوز تاثیر اقدامات اخیر مشخص نشده است.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در بازار آمریکا رشد کردند. افزایش قیمت نفت سبب شد قیمت سهام افزایش یابد. انتشار خبرهای مثبت از اقتصاد آمریکا ادامه دارد و این به معنای احتمال بالای افزایش نرخ های بهره در این کشور در ماه آینده میلادی است البته سرمایه گذاران منتظر سخنرانی جانت یلن رییس بانک مرکزی آمریکا هستند که فردا انجام می شود. همچنین داده های اقتصادی مهم، امروز و فردا منتشر می شود که بر تصمیم بانک مرکزی آمریکا تاثیر دارد.

در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

افزایش نسبی قیمت ها

امروز قیمت مس و دیگر فلزات پایه رشد کرده است. همزمان با کاهش ارزش دلار و رشد قیمت نفت، شاهد افزایش قیمت فلزات پایه هستیم. قیمت مس در سه روز اخیر حدود 3 درصد افزایش یافته و اکنون در سطح 4650 دلار در هر تن قرار دارد. با آنکه این هفته خبری از اقتصاد چین منتشر نشده است، تغییرات ارزش دلار سبب شده قیمت ها افزایش پیدا کند. البته هنوز رونق قابل ملاحظه ای در بازار مشاهده نمی شود. سرمایه گذاران می دانند که تقاضای چین برای فلزات پایه امسال رشدی بسیار محدود دارد و میزان عرضه این مواد بالاتر از تقاضا خواهد بود. بدین ترتیب نمی توان انتظار داشت قیمت ها به سطوح قبلی که خیلی بالاتر از اکنون بود باز گردد. البته اگر تحولات مثبت در اقتصاد چین مشاهده شود شرایط تغییر می کند. امروز دو گزارش از اقتصاد آمریکا منتشر می شود که مهم است. گزارش وزارت کار در باره وضعیت بازار کار این کشور در هفته قبل و گزارش سفارش کالاهای بادوام. مثبت بودن این گزارش ها سبب رشد ارزش دلار می شود. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن سرب در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

دلار در فاز استراحت است

امروز ارزش دلار در برابر یورو کاهش یافته است. روز گذشته نیز ارزش دلار در برابر یورو کاهش و در برابر ین رشد کرد. افزایش اخیر ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر ادامه پیدا نکرده و سرمایه گذاران منتظر سخنرانی جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا هستند که فردا انجام خواهد شد. در هفته های اخیر خبرهای مثبت از اقتصاد آمریکا و اظهارنطرهای برخی اعضاء کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی این کشور زمینه رشد ارزش دلار را فراهم کرده است. این باور وجود دارد که بانک مرکزی ماه آینده نرخ های بهره را بالا خواهد برد. البته سرمایه گذاران با دقت به داده های اقتصادی توجه دارند زیرا بانک مرکزی اعلام کرده بر مبنای وضعیت اقتصاد در باره زمان افزایش نرخ های بهره تصمیم گیری خواهد کرد. البته رشد سریع ارزش دلار دور از انتظار است زیرا اخیرا ارزش ین و یورو تقویت شده است. از سوی دیگر افزایش قابل ملاحظه ارزش دلار تاثیر منفی بر اقتصاد آمریکا دارد. امروز و فردا تعداد دیگری از گزارش ها از اقتصاد آمریکا و منطقه یورو منتشر می شود که بر ارزش دلار و یورو تاثیر خواهد داشت. در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در یک ماه اخیر نشان داده شده است: