چه کسی حرف درست را می زند...؟

بورس24 : کامیار فراهانی تحلیل گر بورس در مطلب جالبی درباره بازار سهام نوشته است: حجم زیادی از افراد در طول تاریخ ناامید شدند و از بازار سهام فرار کردند. عده ی زیادی پول های بزرگی را از دست دادند. سرنوشت خیلی تغییر کرد و به ثروتی افسانه ای رسیدند. عده ای از صبح تا شب بر سر هم می کوبند و در تلاش اند ارزش سهمی را به بقیه بقبولانند.

وارن بافت " آقای بازار" را دیوانه ای می داند که هر روز با یک پیشنهاد بی شرمانه درب اتاق شما را می کوبد. جورج شواترز معامله گران را همچون " گله" می داند که هر آن به سویی می دوند. تاریخ بازار و دامنه نوسانات همه گواهی از آن دارد که حرکت قیمت بیشتر تابع برداشت مثبت یا منفی معامله گران از اخبار است تا خود اخبار بورس و اطلاعات واقعی.

از فلسفه بافی بگذریم. خب، اگر همه ی این حرف ها را بپذیریم چه باید کرد؟ در اینجا استراتژی ها و نظرات متفاوت می شود. برای تحلیل بازار بورس مردم به روش های متفاوتی عمل می کنند.

طیف وسیعی از معامله گران که به تحلیلگران بنیادی معروف اند این اعتقاد را دارند که باید سهامی را انتخاب کرد که بازار در قیمت گذاری شان اشتباه منفی کرده است. یعنی قیمت شان پایین تر از ارزش واقعی تعیین شده است. باید آن ها را خرید و منتظر رسیدن به ارزش واقعی شد یا از سود سالیانه شان استفاده کرد. به این کار تحلیل فاندامنتال یا به طور ساده تر تحلیل بنیادی می گویند.

اشکال این روش این است که ممکن است قیمت این دست سهام مدت ها ثابت بماند و در جا بزند. همین الان دو تا خاطره از دوستان در ذهن من است که سهمی را خریداری کردند، مدت زمانی بیشتر از یکسال نگاه داشتند، هنگامی که خسته و خشمگین سهم شان را فروختند ناگهان قیمت آن سهم منفجر شده است.

عده ای معتقدند می توان در حرکت های بازار الگو های تکرار شونده پیدا کنند. آن ها معتقدند با نگاه کردن به نمودار ها می توانند جهت حرکت گله را تشخیص دهند و با ورود به موقع هم راستا با بازار حرکت کنند. به این نوع تحلیل بورس می گویند تحلیل تکنیکال .

در مورد این نوع از تحلیل همواره این انتقاد وجود دارد که اولا معامله گر ممکن است نمودار را بر اساس تعصب های خود نگاه کند و نگاهی منصفانه به موضوع نداشته باشد. ثانیا ممکن است الگو های بازار در حال تغییر باشد و الگویی که ٤٣ سال پیش به خوبی عمل می کرده است اکنون به همان کیفیت نباشد. ثالثا عدم درک صحیح از الگو ها باعث می شود هرکسی با دو ساعت مطالعه ادعای تحلیلگری کند و از صبح تا شب شاهد هزاران چارت و نمودار باشیم که حتی با منطق تحلیل تکنیکی متناقض است. رابعا این الگوها، تجربی هستند یعنی از هر صد دفعه مثلا هفتاد دفعه درست کار کرده اند و سی دفعه به خطا رفتند. مجرب ترین تحلیلگران تکنیکال نیز این ادعا را ندارند که نمودارخوانی شان همواره درست است.

عده ای خود را خلاص کرده اند. اسم خودشان را گذاشتند " جو بازاری". از این جلسه به آن جلسه می روند. هر روز به کل کانتکت لیست تلفن شان زنگ می زنند. در هرچی گروه در تلگرام و تلگراف و وایبر و واتس اپ هست عضوند. معتقدند اگر نظریات همه را بخوانند و بدانند می توانند حرکت بازار را تشخیص دهند. اشتباه هم فکر نمی کنند ولی مشکل اینجاست که نمی توان این گونه به نظر همه ی بازار دسترسی داشت. مدیرعامل فلان شرکت بزرگ که صف خرید فلان سهم را عرضه می کند در گروه های مختلف عضو نیست تا نظرش را از قبل به اطلاع ایشان برساند. خیلی از اوقات هم نظر افراد تغییر می کند و دائم چک کردن نظر افراد مقدور نیست. بجز آن این احتمال وجود دارد که افراد نظرشان را صادقانه نگویند. بجز این ها ممکن است این افراد هم به دلیل داشتن سهمی خاص به نظر طرفداران آن سهم وزن بیشتری بدهند تا منتقدان. در کل به زبان علمی نمونه آماری این دست کارها اشکال دارد و نتیجه خیلی متفاوتی از سایر گروه ها ندارد.

عده با مزه تری وجود دارند. آن ها با خود می گویند اگر این قدر بازار از فقر تحلیلی رنج می برد چرا من بز اول گله نباشم؟

چرا من تلاش نکنم به بازار خط دهم. بولتنی، کانالی و گروهی پیدا می کنند و شروع می کنند به بازی کردن نقش بز اول گله. برای افزایش مخاطب شان تبلیغ می کنند، تبادل می کنند، شعار می دهند با احساسات مردم بازی می کنند، هر سهمی صف خرید شد به کاربران تبریک می گویند. سیگنال های اشتباه رو دیلیت می کنند. موفقیت ها را بدون اشاره به شکست ها لیست می کنند و به شما نشان می دهند آن هایی که شش ماه پیش با ایشان بودند فلان قدر درصد سود کرده اند و از این قبیل کارها.

این افراد ممکن است موفقیت های مقطعی کسب کنند. ٤ سهم کوچولو را بتوانند حرکت بدهند ولی، هرگز در بلند مدت موفق نخواهند شد این تاثیر را حفظ کنند. رقابت خودشان با یکدیگر از یکسو، تضاد معاملاتی ( مثلا نمی توانند همه با هم بفروشند یا بخرند اول خودشان باید بخرند یا بفروشند) از سویی دیگر باعث می شود حجم زیادی نارضایتی علیه شان وجود داشته باشد و خیلی جاها از بز اول گله به بز کتک خور گله تغییر سمت دهند.