آغاز امید بخش سه ماهه چهارم سال

امروز نخستین روز از سه ماهه چهارم سال جاری میلادی است و بازارهای مالی و مواد خام فصل جدید را خوب آغاز کرده اند. در سه ماهه سوم، وضعیت بازارهای مالی در مجموع امیدبخش نبود و انتظار می رود در سه ماهه کنونی اوضاع بهتر شود زیرا از یک سو، برخی تحلیلگران پیش بینی کرده اند اقتصاد چین به تدریج به ثبات خواهد رسید و از سوی دیگر، اگر بانک مرکزی آمریکا در یکی از سه نشست آینده خود تا پایان سال جاری میلادی، نرخ های بهره را بالا ببرد ابهام های زیانبخش که سبب سردرگمی سرمایه گذاران شده، تااندازه زیادی از بین می رود و سرمایه گذاران در فضایی شفاف فعالیت خواهند کرد. در منطقه یورو اوضاع مانند ماه های اخیر به تدریج در حال بهتر شدن است و نکته مهم اینکه بانک مرکزی اروپا آماده است برای کمک به رونق اقتصاد منطقه یورو هر اقدامی انجام دهد. در سه ماه سوم، بازارهای مالی بدترین عملکرد را از سال 2011 تاکنون داشتند و اگر پیش بینی های ذکر شده تحقق یابد، شرایط اقتصاد جهان بهتر خواهد شد. تداوم ضعف در اقتصاد چین و افزایش زودهنگام نرخ های بهره در آمریکا دو نگرانی اصلی سرمایه گذاران در ماه های اخیر بوده است. نهادهای بین المللی درباره کاهش قابل ملاحظه نرخ رشد اقتصادهای نوظهور هشدار داده اند.

رشد نسبی قیمت ها

امروز قیمت نفت برنت و نفت آمریکا به ترتیب با 2 درصد و 2.5 درصد افزایش به بالای 49 دلار و 46 دلار در هر بشکه رسیده است. رشد 3 درصدی قیمت نفت در سه روز اخیر حاصل نگرانی سرمایه گذاران در باره اختلال در عرضه است. حملات جنگنده های روسیه به مواضع تروریست های داعش در سوریه آغاز شده و اگر ناآرامی ها به دیگر مناطق خاومیانه سرایت کند ممکن است عرضه نفت دچار اختلال شود. از سوی دیگر، آمارها نشان می دهد میزان مصرف نفت در جهان در نیمه اول امسال نسبت به نیمه اول سال پیش بیشتر شده است. برخی تحلیلگران پیش بینی کرده اند میزان مصرف جهانی نفت در ماه های آینده به تدریج رشد خواهد شد اما این بدان معنا نیست که قیمت ها با همین سرعت افزایش پیدا خواهند کرد زیرا مازاد ظرفیت تولید به اندازه ایست که رشد مصرف قابل تامین است. ضعف اقتصاد چین و افزایش ذخیره نفت آمریکا دو مانع مهم در مسیر رشد قیمت نفت خام هستند. در زیر نمودار تغییرات قیمت نفت برنت در سه ماه گذشته نشان داده شده است:

افول ادامه می یابد

امروز قیمت طلا باز هم کاهش یافته و در محدوده هر اونس 1115 دلار در هر اونس قرار دارد. رشد شاخص های مالی در بازارهای بزرگ، افزایش ارزش دلار و امید به بهبود شرایط اقتصاد چین سه عامل کاهش جذابیت طلا هستند. قیمت دیگر فلزات گرانبها نیز در روزهای اخیر کاهش یافته و امروز نوسان آنها اندک بوده است. البته نباید از نظر دور داشت که سرمایه گذاران همچنان در باره وضعیت اقتصاد جهان نگران هستند اما احتمال افزایش نرخ های بهره در آمریکا در سه ماه آینده سبب شده سرمایه گذاران تمایلی به حضور در بازار طلا نداشته باشند. واقعیت این است که برخی اعضاء کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا معتقدند نرخ های بهره در این کشور باید در ماه آینده میلادی بالا برده شود. خانم جانت یلن رییس بانک مرکزی آمریکا نیز معتقد است شرایط اقتصاد آمریکا به شکلی است که می توان سیاست های حمایتی را محدود کرد. اگر نرخ های بهره در نشست ماه جاری کمیته سیاستگذاری بانک مرکزی آمریکا بالا برده شود، همزمان با افزایش ارزش دلار قیمت طلا تحت فشار قرار خواهد گرفت. نهادهای تحلیلگر پیش بینی کرده اند قیمت طلا در سال جاری میلادی مانند دو سال اخیر کاهش خواهد یافت. در حال حاضر قیمت طلا بیش از 6 درصد نسبت به ابتدای سال جاری میلادی پایین تر است. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر اونس طلا در سه ماه گذشته نشان داده شده است:

رشد شاخص های مالی

آسیا. امروز شاخص های مالی در بازارهای آسیا رشد کرده اند زیرا سرمایه گذاران از فرصت خرید پدید آمده پس از کاهش شدید قیمت ها در روزهای اخیر استفاده کرده اند. از سوی دیگر قیمت نفت رشد کرده و گزارش هایی که از عملکرد شرکت های مهم بورسی منتشر شده مثبت بوده است. البته هنوز در باره افق شرایط اقتصاد جهان اطمینان کافی وجود ندارد و نمی توان گفت بازارهای مالی در روزهای آینده نیز پررونق خواهند بود. سرمایه گذاران همچنین به اجرای سیاست های انبساطی جدید از سوی بانک مرکزی چین امیدوار هستند.

اروپا. امروز شاخص های مالی در اروپا رشد کرده اند و بخشی از کاهش های روزهای اخیر جبران شده است. رشد قیمت مواد خام و گزارش های مثبت از عملکرد شرکت های بورسی دو عامل مهم در رشد شاخص های مالی هستند. امروز گزارش های منتشر شده از بخش تولید کارخانه ای منطقه یورو و برخی اعضاء آن مثبت نبوده است. انتظار می رود بانک مرکزی اروپا خود را برای اجرای سیاست های انبساطی جدید آماده کند. این نهاد از ماه مارس امسال هر ماه 60 میلیارد یورو نقدینگی به اقتصادهای منطقه یورو تزریق کرده و این برنامه حداقل تا سپتامبر سال آینده میلادی ادامه پیدا خواهد کرد.

آمریکا. روز گذشته شاخص های مالی در آمریکا رشد کردند و این افزایش حاصل افزایش قیمت مواد خام و نیز امید به عملکرد بهتر شرکت های بورسی بود. بانک مرکزی آمریکا در سه ماه آینده نرخ های بهره را بالا خواهد برد و این امر لطماتی به شرکت های بورسی وارد می کند زیرا باعث افزایش ارزش دلار در برابر دیگر ارزهای و کاهش رقابت پذیری کالاهای صادراتی آمریکا می شود. البته تاثیر منفی این اقدام بانک مرکزی زیاد نخواهد بود زیرا مطرح بودن برنامه افزایش نرخ های بهره سبب شده شرکت ها خود را برای آن آماده کنند. در زیر نمودار تغییرات شاخص استاندارد اند پورز در سه ماه اخیر نشان داده شده است:

نوسان در ارقام ناامیدکننده

امروز قیمت مس افزایش یافته و به بالای 5200 دلار در هر تن رسیده است. قیمت برخی دیگر از فلزات پایه نیز رشد کرده و این رشد به رغم افزایش ارزش دلار در دو روز اخیر رخ داده است. البته انتظار نمی رود قیمت ها همچنان رشد کنند زیرا شاخص های بنیادی بازار چندان امید بخش نیستند و نیز ارزش دلار در مسیر رشد قرار دارد و این رشد عاملی برای فشار بر قیمت مواد خام از جمله فلزات پایه است. در چین اقدامات حمایتی اخیر سبب نشده اوضاع اقتصاد به سامان برسد اما امیدهایی در باره ثبات در ماه های آینده وجود دارد. وعده هایی از سوی مقامات بلندپایه چین در باره اجرای برنامه های حمایتی در صورت لزوم داده شده است. پیش بینی هایی در باره رشد چند درصدی قیمت فلزات پایه در سه ماهه چهارم امسال که امروز آغاز شده مطرح شده است. امروز قیمت آلومینیوم، روی و نیکل بطور متوسط 1.5 درصد رشد کرده است. در زیر نمودار تغییرات قیمت هر تن مس در یک ماه اخیر نشان داده شده است:

احتمال رشد مجدد ارزش دلار

امروز ارزش دلار در برابر یورو افزایش یافته و به نظر می رسد این روند ادامه یابد زیرا خبرهای منتشر شده از اقتصاد منطقه یورو و برخی اعضاء مهم این منطقه در روزهای اخیر مثبت نبوده و احتمالا بانک مرکزی اروپا باید اقدامات حمایتی جدید انجام دهد. خبرهایی که در روزهای اخیر بویژه هفته گذشته از اقتصاد آمریکا منتشر شد مثبت بوده و رییس بانک مرکزی آمریکا در سخنان هفته پیش خود، سه ماه آینده را زمان احتمالی افزایش نرخ های بهره اعلام کرده است. بدین ترتیب می توان به افزاش ارزش دلار امیدوار بود. با رشد قیمت مواد خام ارزش ارزها در اقتصادهای صادرکننده این مواد افزاشی یافته است. در زیر نمودار تغییرات نسبت یورو به دلار در سه ماه اخیر نشان داده شده است:

تقویم اقتصاد جهان

امروز در تقویم اقتصاد جهان گزارش هایی از ژاپن، آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلستان، منطقه یورو و آمریکا منتشر می شود در زیر جدول این گزارش ها به ترتیب انتشار نشان داده شده است: