چرا صندوق­ های پروژه رونق نمی­ گیرد؟

رونق بازار اولیه سرمایه، اقتصاد و بازار سهام در گرو رشد و توسعه صندوق هایی با سرمایه خصوصی است.

نزدیک به یک سال است که از پذیره نویسی اولین صندوق زمین و ساختمان زمان می گذرد و مجوز پذیره نویسی نخستین صندوق سرمایه گذاری پروژه نیز در راه است اما سوال اصلی این است که چرا استقبال درخوری از این دست نهادهای مالی نشده است. آیا مشکل به عدم اشتیاق شرکت ها و دولت به اجرای پروژه های سرمایه ای به جهت مشکلات اقتصادی بر می گردد یا نوپا بودن این صندوق ها و پیچیدگی های مربوط به ارکان آن مانع رونق گرفتن آن است و یا اینکه دلیل زیربنایی دیگری در کار است که تاکنون توجه مناسبی به آن نشده است. به نظر می رسد که از بین مجموعه عوامل تاثیر گذار، توجه به ماهیت صندوق های با سرمایه خصوصی (private equity funds) که صندوق های پروژه (project funds) وصندوق های مخاطره پذیر (venture capital funds) زیر مجموعه آن قرار می گیرندنیز می تواند راهگشای پاسخ به سوال طرح شده باشد. البته باید به این موضوع اشاره کرد که رونق بازار اولیه سرمایه، اقتصاد و بازار سهام در گرو رشد و توسعه صندوق هایی با سرمایه خصوصی است. صندوق هایی که بتوانند نظر مردم را برای سرمایه گذاری در پروژه های مختلف اقتصادی جلب کنند و نرخ بازده بالاتر از نرخ معمول بازار را عاید آنها سازند. در حال حاضر برای ایجاد یک نهاد مالی تحت عنوان صندوق پروژه، عرضه عمومی و تهیه امیدنامه لازم است چرا که در رعایت قوانین بازار سرمایه با این نهادهای مالی همانند یک محصول عمومی برخورد می شود در حالیکه عموما ماهیت این صندوق ها به صورت یک محصول اختصاصی است. اصولا مبنای عرضه بسیاری از صندوق های با سرمایه اختصاصی عرضه خصوصی ( در برابر عرضه عمومی) است. در این نوع عرضه سرمایه گذار آگاه (Accredited investor) مد نظر یک نهاد مالی دارای مجوز (نظیر تامین سرمایه ، بانک  و ...) قرار داشته و بجای تهیه امید نامه (prospectuse) یادداشت تفاهمی (offering memorandum) تهیه می شود که می تواند شرایط آن از یک سرمایه گذار به دیگری فرق کند. در کشورهای پیشرفته و بازارهای نوظهور یک طبقه بندی مناسب برای سرمایه گذاران وجود دارد و بین سرمایه گذار عمومی و سرمایه گذار آگاه تفاوت قایل هستند. اگر چه تعریف سرمایه گذار آگاه از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است اما در مجموع افراد با خالص ثروت بالا (HNWI)، بانک ها و شرکت های بزرگ در گروه سرمایه گذاران آگاه قرار می گیرند. در عرضه های خصوصی صندوق های پروژه و صندوق های مخاطره پذیر تنها این دسته از سرمایه گذاران مجاز خواهند بود که در پذیره نویسی خصوصی شرکت کنند. البته قطعات سرمایه و ماندگاری هر یک از سرمایه گذران برای ورود به این صندوق ها بالا است. نهاد ناظر نیز از ابعاد مختلف نظیر احراز شرایط سرمایه گذاران، بازده پروژه سرمایه گذاری و ... می تواند نسبت به اعطای مجوز و اعمال نظارت، اقدامات در خور توجهی انجام دهد.