خیز تبرک به سوی پدیده شدن!!!

بورس24 :بازار سرمایه کشور به لطف پرش نرخ ارز طی سال های 91 تا 93 توانست رشد قیمتی بالایی را در قیمت بسیاری از سهام شرکت ها به ثبت برساند امری که در پایان سال 91 و ابتدای سال 92 به لطف تبلیغات وسیع رسانه ای و غیر رسانه ای باعث ورود پول های تازه نفسی به بازار سرمایه کشور شد. مردمی که کمترین آشنایی با سرمایه گذاری در دارایی های مالی را نداشتند و صدای خوش دوهل سرمایه گذاری در سهام شرکت های بورسی و فرابورسی را شنیده بودند به یک باره صف های طویل خرید را در بسیاری از نمادها ترتیب دادند این روند تا دی ماه 92 ادامه پیدا کرد.کار بجایی رسیده بود که حباب شکل گرفته در برخی نمادها به چند ده درصد رسیده بود پس از رسیدن بازار سرمایه کشور به نیمه دی ماه سال 92 ارزش و حجم معاملات به یکباره افت کرد.

این که دلایل چه بود در مجال این نوشتار نمی گنجد اما یک سقوط آزاد در قیمت بسیاری از نمادها انجام شد در برخی هم آن قدر روند قیمتی بالا و پایین شد که سهامداران خرد که اغلب پول های مورد نیازشان را سرمایه گذاری کرده بودند با افت های آنچنانی سهامشان را به وجه نقد تبدیل کردند و به قول معروف پشت دستشان را داغ کردند که سرمایه گذاری در دارایی هایی که اطلاعاتی از آن ندارند را فراموش کنند . در این بین گروهی که با ایجاد جو در برخی سهم ها سبب ایجاد صف های خرید در نمادها شده بود بالاترین سود ها را به جیب زدند و بسیاری از مردم که با زحمت سرمایه ای جمع کرده بودند دچار ضررهای سنگین شدند.

تمام این موارد در شرایطی رخ داد که کنترل هایی که بایست انجام می شد به قوت خود پایدار و در حال اجرا بود.سازمان بورس و اوراق بهادار بر روند گزارش دهی شرکت ها نظارت می کرد و صورت های مالی به تائید حسابرسان مورد تایید سازمان می رسید.

اغلب شرکت ها گزارشات مالی حسابرسی شده خود را به بورس و فرابورس در زمان های تعیین شده ارسال می کردند نسبت های مالی از صورت های مالی استخراج می شد و تاثیر حوادث و رویدادها با فاصله زمانی کمی توسط تحلیل گران مورد ارزیابی قرار می گرفت.

شاخص ها به سمع و نظر اذهان عمومی می رسید و سرمایه گذاران به عنوان نهاد تصمیم گیرنده تصمیم مناسب در خصوص سرمایه هایشان را اتخاذ می کردند.

البته به مانند بسیاری از نقاط و بورس های جهان سو استفاده و شفاف سازی های مغرضانه ای از سوی برخی شرکت ها انجام شد که به نظر با توجه به نوپا بودن بورس در ایران و حجم شرکت های موجود و زیرساخت های موجود در بازار سرمایه اگر چه تلخ ولی قابل قبول بود.

سودهای آنچنانی از کجا می آیند؟

اما گویا خریدهای پر حجم و هیجانی حقیقی های بازار به سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه محدود نمی شود. هر چند تعداد شرکت هایی که خارج از بورس به عرضه سهام خود به صورت گسترده بین افراد حقیقی اقدام نموده اند اندک هستند اما این موضوع خود می تواند محل سوال باشد که چگونه افرادی حاضرند بدون بررسی و تحلیل فعالیت و روند سودآوری شرکت و بدون در نظر گرفتن ارزش ذاتی برگه سهامی که می خرند اقدام به سرمایه گذاری در آن کنند.

از حیث روند سودآوری در شرایطی قرار داریم که صنایع کوچک و بزرگ با توجه به قرار گرفتن در اوضاع بد اقتصادی به سختی سودآوری می کنند . طبق بررسی های انجام گرفته توسط پایگاه اطلاع رسانی و تحلیلی بورس24 طی ماه های اخیر سود تعلق گرفته به سپرده های بانکی در میان بازارهای ارز ، سکه ،مسکن و بورس بالاترین بازدهی را نصیب سرمایه گذارانش نموده است . در چنین شرایطی این موضوع که چه عامل یا عواملی باعث افزایش افسار گسیخته قیمت سهام این دست شرکت ها شده است جای سوال دارد.

ظواهر امر بیانگر این موضوع است که تا صف های خرید سهام این نوع شرکت ها پابرجاست و خریداران سهام به صورت عمده به دنبال نقد کردن سهام خود نیستند ،مشکل خاصی برای ایجاد حباب های چند صد درصدی این سهم ها ایجاد نخواهد شد.جالب آن که نظارت کافی بر نوع و نحوه انجام این نوع عرضه سهام صورت نمی گیرد.

قانون گذار در ماده 21 قانون تجارت در مورد شرکت های سهامی خاص آورده است : "شرکت های سهامی خاص نمی توانند سهام خود را برای پذیره نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک ها عرضه نمایند و یا به انتشار آگهی و اطلاعیه و یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت کنند مگر این که از مقررات مربوط به شرکتهای سهامی عام بنحوی که در این قانون آمده است تبعیت نمایند"

در خصوص شرکت های سهامی عام نیز آمده :

1. بر طبق بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات اوراق بهادار ثبت شده در سازمان فقط در بورس ها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز (منظور فرابورس) و با رعایت مقررات معاملاتی هر یک از آن ها حسب مورد امکان پذیر بوده و معامله اوراق بهادار مذکور بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است.
2. از طرفی ماده 27 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران اوراق معاف از ثبت نزد سازمان را اعلام نموده است که طبق آخرین اصلاحیه آن، شرکت هایی که حقوق صاحبان سهام آن ها از 50 میلیارد ریال کمتر باشد از ثبت نزد سازمان معاف هستند.( به عبارت دیگر شرکت هایی که حقوق صاحبان سهام آن ها بالای 50 میلیارد ریال است ملزم به ثبت نزد سازمان هستند)

حال این که مطمئنا با در نظر گرفتن فروش های سهام با قیمت های در نظر گرفته شده توسط این شرکت ها ارزش حقوق صاحبان سهام آن ها بسیار فراتر از 5 میلیارد تومان است.

رشد متوسط سالانه 123 درصدی سهام پدیده طی 5 سال اخیر

شرکت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز به عنوان نخستین شرکتی است که در سال های اخیر به عرضه سهام خود به صورت گسترده و خارج از بورس اقدام کرده است جالب توجه آن است که سهامی که مردم با ولع به خریداری آن اقدام می کنند سهام شرکت "ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز" است.پدیده شاندیز سهامدار 100 درصد از شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز بود که 15 درصد از آن را به مردم واگذار کرد . سهامی که پس از گذشت 5 سال از عرضه اش 5509 درصد بازدهی را عاید سهامدارانش نموده است. کسب این بازدهی نجومی در حالی رقم می خورد که روند قیمتی این سهام هیچگاه در مسیر کاهشی قدم برنداشته است و همواره میل به صعود داشته است . این روند قیمتی که پس از 5 سال هنوز به آرامش نرسیده سوالات بسیاری را در ذهن تحلیل گران ایجاد نموده است.

عدم دسترسی دقیق و به هنگام به اطلاعات مالی شرکت و پروژه های شرکت نیز از مهمترین عواملی است که ریسک سرمایه گذاری در سهام این شرکت را به حداکثر می رسانده است.البته در سامانه کدال اخیرا اطلاعات شرکت مادر پدیده و بعضا زیرمجموعه قابل رصد است.

این موضوع که خرید سهام این دست شرکت ها دارای ریسک های آشکار و نهان بسیاری است و برای سرمایه گذار می تواند تبعات منفی بسیاری به بار آورد برای اغلب کارشناسان مالی آشکار است،اما در کنار این موضوع می توان به تاثیرات مخرب تشکیل بازارهای دلالی و خرید و فروش هایی اشاره کرد که به واسطه این نوع داد و ستد ها ایجاد می شود.

شکل صحیح سرمایه گذاری ورود شرکت ها به بورس و شفاف سازی اطلاعاتشان در حضور نهادهای نظارتی برای حضور سرمایه گذاران به صورت عمده است.حال آن که وقتی سهمی به این شکل عرضه می شود نگاه خریدار سهم به جای تحلیل و تعمیق در خصوص اطلاعات مالی شرکت به شایعات و جو ایجاد شده متمرکز می شود و خروج سرمایه گذاران از خریدها به شکل منطقی و تحلیل محور و ورود به بازار شایعات می تواند تبعات بسیار منفی را به بار آورد. هر چند اگر سهامداری قصد رصد صورت های مالی این دست شرکت ها به منظور خرید یا فروش سهام این دست شرکت ها را داشته باشد،با عدم دسترسی به صورت های مالی آن ها مواجه می شود.

نکته قابل تعمل دیگر در خرید و فروش سهام پدیده ، پرداخت مبلغ فروش از طریق شرکت به حساب فروشنده 40 روز پس از فروش سهم است . تاخیر در پرداخت مبلغ فروش باعث شده افرادی که نسبت به آینده سهم امیدوار نیستند و یا نیازمند تسریع در نقد کردن سهامشان هستند به سوی بازارهای دلالی روی بیاورند. امری که طی روزهای اخیر و با شروع عرضه سهام شرکت تبرک تشدید شده است.

سبقت تبرک از پدیده در مشهد

مجموعه صنعتی تبرک که با خرید شرکت شهداب ناب خراسان در سال 77 فعالیت خود را در عرصه تولید رب گوجه فرنگی با ظرفیت 200 تن آغاز کرد،طی سال های فعالیت خود در زمینه تولید مواد غذایی موفق به افزایش مقدار و انواع تولیداتش شده است و به گواهی رسانه ها تبلیغات گسترده ای را برنامه ریزی و اجرا نموده است.

مجموعه اقدامات شکل گرفته در شرکت تبرک طی سال های اخیر که در سایت این شرکت آمده است به این شرح است:

1) اقدام به سرمایه گذاری، توسعه و خرید كارخانجات همجوار در زمینه تولید سس مایونز در سال 1380

2) توسعه و تولید آبمیوه پاكتی و قوطی و چای طی سال های 1383 و 1384

3) اقدام به خرید ماشین آلات جدید از كشور ایتالیا در زمینه تولید رب گوجه فرنگی و افزایش مصرف گوجه فرنگی به 1500 تن.

4) در راستای توسعه فعالیت های شرکت در سال 1386 مدیریت مجموعه اقدام به خرید واحد صنعتی بهاران گلبهار خراسان با ظرفیت 200 تن مصرف گوجه فرنگی در شبانه روز نمود.

5) خرید واحد روغنكشی وپنبه پاکنی درسال 1386

6) توسعه واحد صنعتی بهاران گلبهار خراسان از واحد صنعتی کوچک به واحد صنعتی بزرگ با تجهیز مدرن ترین ماشین آلات روز اروپا از شركت روسی كاتلی ایتالیا در زمینه تولید رب گوجه فرنگی با ظرفیت مصرف 1500 تن در شبانه روز و خرید ماشین آلات تولید انواع كنسرو گوشتی و غیر گوشتی و انواع مربا.

7) توسعه واحد روغنكشی با خرید ماشین آلات جدید تولید و استحصال روغن از دانه های روغنی سویا و كلزا افزایش ظرفیت تولید واحد روغنكشی با خرید ماشین آلات تولید سویا خوراكی و تبدیل کنجاله سویا به پروتئین سویا و آب آشامیدنی باتوجه به امتیاز خط لوله اصلی سد دوستی به شهر مشهد در مسیر کارخانه.

8) توسعه واحد پنبه پاك كنی با خریداری ماشین آلات تولید صنایع سلولزی (دستمال كاغذی و ......) که با این اقدام سبد كالائی تولید تبرك در صنایع غذائی و سلولزی تكمیل گردید.

9) توسعه شرکت نوش پونه با خرید و نصب و راه اندازی ماشین آلات خط كامل روغن خوراكی از شركت آلفا لاوا آماده بهره برداری و خرید ماشین آلات کیک کلوچه در سطح گسترده

10) خرید باغی به وسعت 73 هکتار دیوار کشی شده و با دو حلقه چاه عمیق و سیستم آبیاری قطره ای و وجود سردخانه 2000 تنی.

11) توسعه یک واحد دامداری از 200 راس گاوشیری به 600 راس و تغییر 60000 متر از کل 302211 متر مساحت اراضی به کاربری صنعتی جهت تولید فرآورده های لبنی.

12) خرید امتیاز شركت مهرانه خراسان، مبین نگار بهناز و خوشمزه خراسان با مستحدثات آماده جهت نصب خط تولید چیپس و بسته بندی حبوبات ادویه جات و ایجاد سردخانه مرکزی در جوار سایر کارخانجات.

امكان طرح های توسعه آتی:

موقعیت جغرافیایی شركت بهاران گلبهار خراسان و شركت اخشان اخلمد و ده باغ یك فضای استثنائی را در منطقه به وجود آورده است.به طوری كه با یك سرمایه گذاری گسترده امكان ایجاد یك شهرك صنعتی مواد غذایی و یا یك شهرك ویلایی وسیع كه مطالعات آن انجام شده از آن متصور است.

مزیت زیست محیطی :

از موضوعات زیست محیطی قابل اشاره می توان به احداث تصفیه خانه موجود در شركت شهداب ناب خراسان اشاره نمود كه به تنهائی توان جوابگوئی به كلیه واحدهای صنعتی شهرك فردوسی را دارا بوده و مساحتی بالغ بر 3600 مترمربع و ظرفیت 3000 مترمكعب در شبانه روز در حال فعالیت است.

استراتژی آینده گروه تبرک:

دراین راستا گروه اقتصادی آتی اندیشان تبرک به عنوان مشاور مالی و اقتصادی مجموعه اقداماتی جهت تبدیل شرکت ها از سهامی خاص به سهامی عام ،اصلاح ساختار سرمایه و نیروی انسانی شرکت ، اصلاح حساب های شرکت های تحت پوشش ،استقرار سیستم بهای تمام شده برای کلیه شرکت ها ،تجدید ارزیابی دارائی های کل مجموعه از طریق کانون کارشناسان رسمی دادگستری خراسان رضوی، بررسی راهکارهای تامین نقدینگی جهت راه انداز واحدهای در حال بهره برداری مانند پروژه روغن خوراکی و کیک و کلوچه و استفاده از ظرفیت های بالقوه کارخانجات فعلی و تدوین برنامه استراتژیک برای تشکیل هلدینگ تبرک با رویکرد نوین و حضور فعال در تالار بورس اوراق بهادار تهران و مشارکت دادن مردم در منافع حاصل از اقدامات اقتصادی این مجموعه در دستور کار خود قرار داده است.

موارد بالا تماما مواردی است که این شرکت در وب سایت خود به آن اشاره نموده است اما به هیچ وجه صورت یا مشخصات مالی خاصی در آن ذکر نشده است.در همین راستا این شرکت طی روزهای اخیر به مانند پدیده به عرضه سهام اقدام نموده است . عرضه ای که باعث تشکیل صف های پر تعداد مشتاقان خرید این سهام شده است.

در خصوص عرضه سهام توسط شرکت تبرک هیچ دعوت یا آگهی در سایت یا رسانه ها وجود نداشت تا این که اخیرا سایتی با امکانات بسیار محدود فراخوانی برای فروش توسط شرکت تبرک انجام داده است،قیمت های عرضه سهام طی روز را منتشر می کند . در این سایت هیچ گونه آدرس یا شماره ثابتی وجود ندارد و تنها شماره ای منتسب به فروشنده سهام در آن قرار گرفته است.

عرضه سهام شرکت تبرک بی شباهت به فروش سهام پدیده شاندیز نیست.ابتدا آن که خرید آنلاین یا تلفنی و یا از طریق سایت انجام نمی گیرد و فرد متقاضی می بایست به صورت حضوری اقدام به خرید سهم کند.

به مانند عرضه سهام پدیده که سهام شرکت اصلی به فروش نمی رسد این بار نیز سهام شرکتی تحت عنوان "سرمایه گذاری صنعتی و عمرانی تبرک خاورمیانه " که رابطه اش هنوز با شرکت تبرک مشخص نیست به فروش می رسد.

به گفته خریداران سهام "سرمایه گذاری صنعتی و عمرانی تبرک خاورمیانه" ، مسئولین شرکت در پاسخ به سوال آن ها در خصوص رابطه این شرکت با شرکت اصلی پاسخ های متفاوتی را ذکر کرده اند از جمله آن که : این شرکت برای تکمیل و یا ایجاد پروژه های آتی شرکت تبرک ایجاد شده است.

عرضه سهام شرکت مورد اشاره در دو مقطع زمانی انجام شده است و از تاریخ 28 آبان عرضه سهام این شرکت متوقف شده است .در خصوص توقف عرضه نیز گمانه زنی های بسیاری انجام شده است.

در نوبت اول عرضه قیمت این سهام از 160 ریال شروع و تا 220 ریال افزایش یافته و در نوبت دوم از 220 ریال تا 250 ریال رشد کرده است . به عبارتی طی مدت کوتاهی پس از عرضه این سهام ، بیش از 56 درصد افزایش قیمت در عرضه سهام از جانب شرکت اعمال شده است . این افزایش دور از تصور قیمت سهام "سرمایه گذاری صنعتی و عمرانی تبرک خاورمیانه" خریداران این سهام با قیمت های جدید را نه تنها از رشد قیمتی این سهم نگران نکرده است ،بلکه صف های پر تعدادی برای خرید سهام شرکت مذکور ایجاد نموده اند به نحوی که مسئولین شرکت با قرار دادن پوز در مقابل خریداران و دادن شماره حساب شرکت به آن ها بدون دادن هیچ برگه ای مبنی بر خرید سهام از آن ها وجه دریافت نموده اند و تنها مدرک آن ها وجه رسید دستگاه پوز مبنی بر واریز پول برای خرید سهام است.متصدیانی که برای دریافت وجه از سهامداران در محل مستقر شده بودند پس از واریز وجه به حساب شرکت و دریافت رسید از پوز توسط خریدار، پشت برگه رسید را مهر شرکت تبرک می زدند تا برای خریداران اطمینان خاطر بابت خرید سهم ایجاد شود!!!!

هر چند هنوز فردی موفق به دریافت سند مالکیت خود نشده است اما در بند 3 قرارداد این شرکت ذکر گردیده است : سهامدار به هیچ عنوان حق انصراف از خرید خود را ندارد و سهام آن طبق بند 2 تحویل گردیده و غیر قابل برگشت به صورت وجه نقد است . ضمن این که این خرید غیر قابل تامین و توقیف به عنوان طلب خریدار می باشد.

البته خریداران سهام این شرکت چندان توجهی به چنین بندهایی نمی کنند و در کنار محل عرضه که حالا دیگر سهمی برای فروش ندارد و یا در وبلاگ ها اقدام به فروش همان رسید پوز منقوش به مهر شرکت می نمایند . بازار دلالی در خرید و فروش سهام این شرکت تا حدی داغ است که قیمت سهام به دلیل امکان عرضه با قیمت های بالاتر به 320 ریال هم رسیده است.

طی روزهای اخیر سایت اینترنتی برای تبلیغ سهام این شرکت ایجاد شده است که در یکی از تیترهای اصلی و ثابت سایت این سوال مطرح شده است که چرا "سهام تبرک بخریم؟"

سوالی که با پاسخی جالب و در نوع خود منحصر به فرد که در زیر می خوانیم روبه رو شده است :

"آقای بوستانی مالک شرکت تبرک یکی از 19 مبتکر و کار آفرین بزرگ کشور و دارای 12 کارخانه تولید محصولات غذایی که اکثر محصولات آن به کشورهای امارات و آسیای مرکزی صادر می شود و بزرگترین تولید کننده در خراسان و شرق کشور می باشد.
. ایشان در پرونده کاری خودشان تاکنون جز موفقیت و رسیدن به قله پیروزی چیزی نداشتند . این شرکت سهام خود را از قیمت پایین شروع به فروش گذاشته است و می خواهد برای اولین پروژه خود بزرگترین پارک جهان اسلام را که در دنیا بزرگترین و مجهز ترین می باشد احداث کنند."

شرکت تبرک تاکنون هیچ گونه تایید یا تکذیبی در خصوص وجود ارتباط یا عدم ارتباط خود با این سایت یا وبلاگ های مشابه منتشر نکرده است. هر چند اپراتورهای شرکت وجود چنین سایتی را از جانب شرکت تبرک به صورت تلویحی تایید می نمایند.

در خصوص علت توقف عرضه سهام این شرکت نیز حدس و گمان هایی مطرح گردیده است . برخی از دلالان این گونه ذکر می کنند : "ارزش سهم این شرکت بیش از این قیمت ها است" . برخی از بالا بردن عرضه سهم و داغ کردن بازار توسط شرکت خبر می دهند.

توقفی که به گفته نمایندگان فروش سهام این شرکت که در سایت معرفی گردیده است طی چند روز آتی لغو و فروش سهام این شرکت از سر گرفته می شود . هر چند در خصوص قیمت عرضه سهام شرکت "سرمایه گذاری صنعتی و عمرانی تبرک خاورمیانه" در روزهای آتی نظری ارائه نمی کنند.

خبر عرضه های اخیر سهام تبرک باعث شده برخی سهامداران "ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز" با هدف کسب سودهای آنچنانی در مدت زمان کوتاهی سهام خود را در قیمت های پایین تر در بازار دلالی نقد کنند و به صف خریداران سهام شرکت "سرمایه گذاری صنعتی و عمرانی تبرک خاورمیانه" بپیوندند . روند شتابان افزایش قیمت در سهام شرکت تبرک مذکور در کوتاه مدت توانسته گوی سبقت را از نمونه شاندیزی خود برباید.

سودآوری حباب گونه و بی منطق این گونه سهم ها در کنار مشکلات حقیقی ها در بازار سرمایه می تواند عاملی برای گرایش سهامداران خرد بازار به سوی چنین بازارهایی است،بازارهایی که اگر چه اکنون حجم و ارزش معاملات چندان قابل توجهی ندارند ولی در صورت فراگیر شدن عرضه سهام به این شکل می تواند ضربه های اساسی به روند معاملات در بازار سرمایه کشور وارد کند .

شنیده هایی از عرضه سهام در شرکت های دیگر بدین شکل منتشر شده است که در صورت انجام می تواند زنگ خطر را برای طیف وسیعی از مسئولین در رده های مختلف نسبت به شکل گیری بازارهای دلالی و بازارهای موازی با بورس و فرابورس به صدا درآورد. تجربه های سال های اخیر نشان داده است که افرادی که با وعده های کسب سودهای آنچنانی به خرید های این چنینی دست می زنند در پایان متضرر اصلی خواهند بود.