چرا مسقط...!؟این نسیم توافق است؟

بورس24 :در حوزه روابط بین الملل موضوعی که بسیار حائز اهمیت است و بر روند مذاکرات هسته ای تاثیرگذار است موضوع "فن دیپلماسی" است. آنچه بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و صدارت دکتر ظریف مورد توجه قرار گرفته است نیز همین موضوع می باشد.

دیپلماسی بیش از آنکه فکر می کنیم پیچیده و فنی است. در رفتار دیپلماتیک هر عملی حاوی پیامی است و این پیام ها که میان طرفین رد و بدل می شود در طرفین ایجاد زمینه ذهنی و شناخت می کند. این که افکار عمومی و مذاکره کننده ی مقابل یک دیپلمات ،با لبخند روبرو شود یا اخم یا بی تفاوتی تاثیر شگرفی در نوع این شناخت خواهد داشت.

تیم مذاکره کننده دولت یازدهم از شناخت کاملی نسبت به این مهم بهره می برد. رفتار و اعمال آن ها (نوع پوشش لباس، نوع آرایش مو و اصلاح صورت، نوع راه رفتن، نوع نشستن، نوع خوردن و آشامیدن، شکل دست دادن و ...) کاملا متکی به فنون دیپلماسی است.

علاوه بر رفتار و اعمال مذاکره، جغرافیای مذاکره نیز بسیار حائز اهمیت است. این که یک مذاکره در کدام منطقه جغرافیایی و در کدام مکان انجام می پذیرد، دارای اهمیت و پیام است. دقیقا مثل یک مسابقه ورزشی که میزبان دارای امتیازات خاصی است که میهمان از آن ها محروم است.

در مذاکرات تیم دکتر ظریف و اعضای 1+5 این موضوع به طور دقیقی پیگیری و انجام شده است.

در ابتدای مذاکرات، سازمان ملل متحد به عنوان نماد اتحاد و همزیستی دولت ها زیر سایه صلح میزبان مذاکرات بود تا این پیام به جهانیان ارسال شود که ایران در چارچوب مدنیت جهانی و قوانین بین المللی حاضر به همکاری با همه کشورها و نهادهای بین المللی می باشد.

دورهای بعد مذاکرات اغلب در ژنو برگزار شد که: 1- از نظر جغرافیایی به ایران نزدیکتر است 2- مقر دوم سازمان ملل متحد است 3- بیشتر اعضای 1+5 در قاره اروپا مستقر هستند 4- ایران آماده اعتمادسازی در هر نقطه از دنیاست حتی اگر محل فوق، جایی با علایق اروپایی ها و آمریکا باشد 5- دارای بی طرفی بین المللی است 6- حاوی این پیام بود که تیم ما آن قدر به خود و توانایی هایش متکی است که حاضر است در هر زمینی بازی کند.

پس از تمدید مذاکرات در پی مذاکرات فشرده ژنو حسن اعتماد طرف غربی بیشتر شده است. ایران نیز توانمندی های خود را در خاورمیانه با حفظ بشار اسد و نفوذ در عراق و مهار داعش به اثبات رسانده است.

پس از آن مذاکرات نیویورک گشایش هایی را در پی داشت. دیدار تاریخی رئیس جمهور با نخست وزیر انگلستان نیز یکی از همین دستاوردهای سیاست خارجی بود. ایران با تثبیت پیامش در نیویورک (که همانا صلح طلبی و صلح آمیز بودن برنامه هسته ای بوده است) راه را برای حصول توافق هموار نموده است.

نیویورک محلی شد که دیپلمات های ایرانی هماهنگی های لازم را با همه دست اندرکاران برنامه هسته ای و متحدان جهانی خود انجام دهند و همچنین توطئه های سیاسی تندروها و به خصوص اسرائیل را خنثی کنند.

گام بعدی مذاکرات بین وزرای خارجه ایران و آمریکا و کاترین اشتون در وین بود اکتبر 2014، وین پل ارتباطی ایران و آمریکا شد تا سران دیپلماسی دو کشور با فاصله ای تقریبا مساوی از نظر جغرافیایی به بحث و مذاکره با یکدیگر بپردازند تا باز جغرافیا رنگ برابری به مذاکرات ببخشد.

و حال مسقط پایگاه اصلی توافق نام گرفته است. پس از تلاش جانانه و مذاکرات طاقت فرسا و رزم قهرمانانه در زمین حریف مردان هسته ای ایران با کشاندن رئیس دستگاه دیپلماسی قدرتمند ترین کشور جهان به عمان همسایه ایران و میانجی چندین ساله ایران و آمریکا بازی را به زمین خود کشاندند.

مذاکرات مسقط از چند لحاظ حائز اهمیت است: 1- عمان همسایه قابل اعتماد ایران است 2- پس از مدت ها مذاکره طرف مقابل به توانایی ایران اعتماد کرده است و به مسقط آمده است 3- حاوی پیام اعتماد غرب به ایران و نزدیک شدن به حصول توافق می باشد.

این حرکت گام به گام تیم مذاکره کننده از نیویورک تا مسقط چیزی جز موفقیت را نشان نمی دهد. این که می توان با زیرکی و درایت مسیر مذاکرات را به محل دلخواه ختمکرد بی آن که تنشی به وجود آید. به نظر می رسد مسیر حرکت جغرافیایی مذاکرات با روند مذاکرات به سوی توافق و رسیدن تیم مذاکره کننده به بیشتر اهدافش منطبق است و این نکته است که دکتر ظریف و همکارانش را با اعضای قبلی مذاکره کننده هسته ای متمایز می کند.

این که از ابزاری کوچک (محل برگزاری مذاکرات) می توان به اهدافی بزرگ (توافق و تثبیت حقوق هسته ای ایران ) رسید.

با خواندن نقشه حرکتی تیم مذاکره کننده (از نظر جغرافیایی) می توان نسیم توافق را احساس کرد.